Wieczne śniegi i kwietne łąki w poezji Filipa Kallimacha

Artykuł dotyczy dwóch przeciwstawnych obrazów Polski opisanych w elegiach Filipa Buonaccorsiego Kallimacha. Bardzo zwięzłe, stereotypowe określenia Polski jako kraju północnego, okrytego śniegiem i lodem, służą wskazaniu miejsca akcji i miejsca pochodzenia Fannii, bohaterki i adresatki zbioru, oraz kilku innych znanych postaci, a także pozwalają – poprzez antytezy (np. barbarzyński kraj a uroda, barbarzyński kraj a twórczość literacka) – na amplifikowanie ich pochwał. Istotniejsze znaczenie mają opis polskiej zimy jako jednej tylko z pór roku oraz opisy ciepłej wiosny i lata. Kallimach pierwszy – na długo przed Janem Kochanowskim – przedstawia Polskę na wzór bukolicznego locus amoenus i Horacjańskich pieśni wiosennych I 4 i IV 7 oraz na wzór antycznych pochwał wsi znanych z elegii rzymskiej i epody 2 Horacego. Pierwszy wprowadza też motyw kwietnego wianka, który dziewczyna oddaje chłopcu na znak miłości.

The paper refers to two contradictory images of Poland contained in elegies by Filippo Buonaccorsi Callimachus. Quite concise, stereotypical descriptions of Poland as a northern country covered with snow and ice serve to locate the place of action and the origin of Fannia—the heroine and the addressee of the collection as well as of a few other familiar characters. Furthermore, with antitheses (e.g. barbarian country versus beauty, barbarian country versus literary creation), the descriptions allow to amplify their admiration. Further descriptions are considered more vital, namely that of Polish winter as one of the seasons, and those of warm spring and summer. Callimachus was the first, long before Jan Kochanowski, who offered a vision of Poland based on pastoral locus amoenus and Horatian spring odes (I 4 and IV 7) and patterned on ancient praises of countryside, known from the Roman elegy and Horace’s 2nd epode. He was also the first to use the motive of flower chaplet that a girl gives to a boy as a sign of love.