Employee Representation in Collective Labour Disputes – de lege lata and de lege ferenda

Autor koncentruje się na zagadnieniu reprezentacji pracowników w sporach zbiorowych. Zgodnie z polską ustawą o rozwiązywaniu sporów zbiorowych prawa i interesy pracowników w sporze zbiorowym są reprezentowane przez związki zawodowe. Związkom zawodowym został de facto przyznany monopol w zakresie reprezentowania pracownika w sporze zbiorowym. Podstawowy problem polega na tym, że w większości zakładów pracy nie działają związki zawodowe. W konsekwencji, w aktualnym stanie prawnym pracownicy w takich zakładach pracy nie mają możliwości obrony swoich praw i interesów poprzez prowadzenie sporów zbiorowych. Zdaniem autora, uzasadnia to rozważenie możliwości dopuszczenia do uczestniczenia w sporze zbiorowym pozazwiązkowych reprezentacji pracowniczych. Jest to niezbędne ze względu na zapewnienie rzeczywistej ochrony zbiorowych praw i interesów pracowników zatrudnionych w zakładach pracy, w których nie działają związki zawodowe. Ani Konstytucja RP, ani prawo unijne nie sprzeciwiają się dopuszczeniu pozazwiązkowych reprezentacji pracowniczych do reprezentowania strony pracowniczej w sporze zbiorowym. W wielu krajach reprezentacjom pozazwiązkowym przysługuje prawo reprezentowania pracowników w sporach zbiorowych. Drugi problem wskazywany przez autora sprowadza się do tego, że w aktualnym stanie prawnym nawet organizacja związkowa o bardzo małej liczbie członków jest uprawniona do prowadzenia sporu zbiorowego z pracodawcą i reprezentowania wszystkich zatrudnianych przez niego pracowników. Nie ma żadnych wymogów dotyczących reprezentatywności. W takiej sytuacji organizacja reprezentująca pracowników nie ma legitymacji do prowadzenia sporu zbiorowego w imieniu wszystkich pracowników. Również w tym zakresie konieczna jest nowelizacja aktualnie obowiązujących przepisów.