Studia nad historią. Brechtowskie filmy Radu Judego

Artykuł jest poświęcony twórczości Radu Judego – rumuńskiego reżysera, który po wyprodukowanym w 2015 r. Aferim! stale eksplorował tematykę historyczną. Autor przedstawia podstawowe koncepcje rozumienia filmu historycznego (odwołując się przy tym do ustaleń Williama Guynna czy Roberta Rosenstone’a) i szkicowo prezentuje estetyczno-narracyjne dominanty nowego kina rumuńskiego XXI w., by na tym tle odczytać dzieła Nie obchodzi mnie, czy przejdziemy do historii jako barbarzyńcy (Îmi este indiferent daca în istorie vom intra ca barbari, 2018) oraz Drukowanymi literami (Tipografic Majuscul, 2020) – dwa fabularne filmy Judego, w których reżyser, wyraźnie inspirując się teorią Bertolta Brechta, rozwija poetykę kina modernistycznego. Skupiając się na problematyce historycznej, którą analizuje za pomocą chwytów refleksywnych, Jude zdecydowanie zrywa z tematycznymi tendencjami kina Rumunii ostatnich kilkunastu lat.

The article focuses on the work of the Romanian film director Radu Jude, who continued to examine historical topics after completing Aferim! in 2015. The author presents basic concepts of the historical film (with reference to William Guynn’s and Robert Rosenstone’s findings) and gives a brief overview of the dominant aesthetics and narratives of Romanian films produced in the 21st century. In this context, the author analyzes I Do Not Care If We Go Down in History as Barbarians (Îmi este indiferent daca în istorie vom intra ca barbari, 2018) and Uppercase Print (Tipografic Majuscul, 2020) – two feature films in which Jude refers to Bertolt Brecht’s theory and updates the poetics of modernist cinema. By focusing on historical issues, as analyzed with the use of reflexive modes of storytelling, Jude tries not to follow the thematic tendencies of recent Romanian cinema.