Europejski system nadzoru finansowego a unijny mandat krajowych organów nadzoru – wybrane aspekty

rzedmiotem artykułu jest analiza charakteru prawno-instytucjonalnego europejskiego systemu nadzoru oraz unijny mandat krajowych organów nadzoru. Innymi słowy jest to odniesienie się do zakresu praw i obowiązków organów nadzoru finansowego, wywodzonych z bezpośrednio i pośrednio skutecznych aktów prawa pochodnego U…. Problemem szczegółowym poddanym analizie jest charakter prawny rozporządzenia i dyrektywy (w oparciu o przykłady relewantnych dla poruszanej tematyki rynku ubezpieczeń aktów prawnych). Szczególna uwaga skupiona zostanie także na znaczeniu prawa miękkiego (zalecenia i wytyczne), a zwłaszcza na skutku, jaki wywierają te akty w krajowym porządku prawnym, z uwzględnieniem relewantnego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE. Osią rozważań jest pytanie, czy regulacje przyjęte w postaci zalecenia, adresowane do krajowych organów nadzoru, stanowić mogą podstawę prawną dla tych organów do wydawania wytycznych dla zakładów ubezpieczeń, niezależnie od istnienia odpowiedniego upoważnienia w ustawodawstwie krajowym, i na ile powinny one wciąż uwzględniać krajowe uwarunkowania prawne. Stawianą w artykule tezą jest, że w Unii Europejskiej rośnie wpływ niewiążących źródeł prawa – w tym także na działania organów krajowych, które są coraz silniej i jednoznacznie zobowiązane w swych działaniach uwzględniać wytyczne organów UE

The aim of the paper is to review the legal and institutional nature of the European system of supervision and the “ EU mandate” of domestic supervisory authorities. To put it differently, the paper refers to the scope of rights and obligations of financial supervision authorities derived from, indirectly and directly effective, enactments of European secondary law. A detailed analysis has been made of the legal characteristics of a regulation and directive (based on legal acts relevant to the discussed issues of the insurance market). A major focus has been placed on the importance of soft law (recommendations and guidelines), and in particular on the effect these acts have on domestic legal systems, which includes a review of the relevant case-law of the European Court of Justice. The centre of discussion is the question whether regulations adopted in the form of a recommendation directed towards domestic supervisory authorities may be used by these authorities as a legal basis for issuing guidelines for insurance companies, irrespectively of any applicable authorisation specified in domestic law and whether such regulations should pay heed to domestic legal conditions. It is argued in the paper that as non-binding sources of law become increasingly more influential within the European Union, they also affect operations of domestic authorities which are obliged to follow the guidelines of the EU bodies in their operations.