Wszechświat: nieskończoność i czas

Rozważania podjęte w tym artykule są rozwinięciem i uzupełnieniem niektórych wątków obecnych w wydanej przeze mnie wcześniej książce Realność czasu.2 Poszerzam tu zarysowany tam infinitystyczny (wieloświatowy) oraz dynamiczny obraz bytu realnego. Do głównych rezultatów tego artykułu należą: zarysowany w punkcie pierwszym model przyczynowości kolistej, podane w punkcie drugim kontrargumenty wobec krytyki kauzalnej teorii czasu (uchylenie tzw. „argumentu z niedomiaru”) oraz rozwinięta w punkcie trzecim interpretacja ontologiczna Bolzano-Dedekinda definicji zbioru nieskończonego. Rezultaty powyższe wspierają koncepcję Wszechświata nieskończonego i dynamicznego, która jest alternatywą dla idei „Wszechświata blokowego”.

The considerations presented in this paper elaborate and complete some threads examined in my published book Realność czasu [The Reality of Time]. I extend here the earlier sketched inifinistic (multi-world) and dynamic image of real being. I propose a model “of circular causality”, I argue for an asymmetric version of causal theory of time, and I present an ontological interpretation of Bolzano-Dedekind definition of infinite set.