Pro usu et eruditione. Biblioteka wejherowskiego proboszcza Franciszka Walentego Ruthena z przełomu XVII i XVIII wieku

Franciszek Walenty Ruthen (1674-1734) ma swoje miejsce w dziejach Kaszub i Pomorza, a zwłaszcza Wejherowa. Był wybitnym proboszczem, a także zgromadził znaczną prywatną bibliotekę (do naszych czasów zachowało się 107 egzemplarzy, przechowywanych dziś w Bibliotece Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie, Bibliotece Kórnickiej PAN i Bibliotece Gdańskiej PAN, które udało się odnaleźć i opisać). Zawartość kolekcji odzwierciedlała wykształcenie, zawód, ale i prywatne zainteresowania i ambicje Ruthena. Właściciel gromadził książki pomocne w pracy duszpasterskiej, w pogłębianiu wiedzy teologicznej i historycznej, a także ogólnej erudycji. Ruthen uzupełniał księgozbiór wypisami z różnych dzieł, własnymi tłumaczeniami tekstów religijnych, na wzór swoich poprzedników na parafii wejherowskiej, tekstami służącymi rozwojowi miejscowego kultu kalwaryjskiego.

Franciszek Walenty Ruthen (1674–1734) has his place in the history of Kashubia and Pomerania, especially Wejherowo. He was an eminent parish priest, who amassed a large private library collection (107 books have survived to this day and are kept in the Library of the Pelplin Seminary, the Kórnik Library of the Polish Academy of Sciences and the Gdańsk Library of the Polish Academy of sciences). The contents of the collection refl ect Ruthen’s education, profession as well as his private interests and ambitions. Ruthen collected books that were useful in his pastoral work, in expanding his theological and historical knowledge as well as general erudition. He supplemented his collection with excerpts from various works, his own translations of religious texts, and, following the example of his predecessors in the parish of Wejherowo, texts supporting the development of the local Calvary cult.