Stanowiska geologiczne reprezentatywne dla Gór Świętokrzyskich i niecki nidziańskiej

Góry Świętokrzyskie są zbudowane głównie ze skał osadowych wieku paleozoicznego i mezozoicznego. Tektonicznie zostały ukształtowane w czasie ruchów kaledońskich, waryscyjskich oraz alpejskich. Region ten, obfitujący w kopaliny eksploatowane przez setki lat, był przedmiotem badań geologicznych od końca osiemnastego wieku. Góry Świętokrzyskie wraz z niecką nidziańską stanowią jedyny w Polsce obszar, na którym są dostępne na powierzchni skały reprezentujące wszystkie okresy geologiczne od kambru po czwartorzęd. Obszar sąsiaduje od północy z rozległymi nizinami, pozbawionymi prawie odsłonięć skał przedczwartorzędowych, co uwypukla jego znaczenie dla badań naukowych. Niecka nidziańska jest znana przede wszystkim z występowania trzeciorzędowych gipsów charakteryzujących się obecnością pierwotnych struktur sedymentacyjnych oraz wtórnych form krasowych. Biorąc pod uwagę przede wszystkim wartości naukowe, wytypowano 15 obiektów reprezentatywnych dla obu regionów i godnych wpisania na ponadregionalną listę dziedzictwa geologicznego.