Kulturowa transmisja stereotypu płci. Co sprawia, że mężczyźni studiują na kierunkach ścisłych lub technicznych, a kobiety na kierunkach humanistycznych lub społecznych?

W artykule przedstawiono model „kulturowej transmisji stereotypu płci”, za którego pomocą można skutecznie tłumaczyć olbrzymią dysproporcję kobiet w stosunku do mężczyzn studiujących na kierunkach humanistycznych i społecznych oraz mężczyzn wobec kobiet – na kierunkach technicznych i ścisłych. Model testowano na podstawie danych zgromadzonych od 1373 studentów (681 kobiet) I roku studiów technicznych/ścisłych (n = 637) i humanistycznych/społecznych (n = 700). Wybór kierunku studiów objaśniano, wiążąc za pomocą funkcji logitowej zmienną objaśnianą z następującymi predyktorami: (1) wpływ rodziców; (2) wpływ nauczycieli; (3) egalitarne vs szowinistyczne poglądy uczestników badania; (4) oczekiwania rodziców; (5) oczekiwania nauczycieli; (6) autooczekiwania studentów; (7) czas nauki języka ojczystego; (8) czas nauki matematyki; (9) wynik testu maturalnego z języka ojczystego i (10) wynik testu maturalnego z matematyki, oddzielnie w grupie kobiet i mężczyzn. Uzyskane wyniki przedyskutowano w ramach teorii stereotypizacji, stygmatyzacji i efektów oczekiwań interpersonalnych występujących w różnych grupach społecznych i demograficznych.

The article presents the model of „cultural transmission of gender stereotype” by which the huge disparity of women toward men studying humanities and social sciences as well as men toward women studying technology and sciences could be explained. The model was tested using the data collected from 1373 students (681 women) of the first year of technology or science (n = 637) and humanities or social sciences (n = 700). Selection of a field of studies was explained by using the logit function to combine dependent variable with the following predictors: (1) the impact of parents; (2) the impact of teachers; (3) an egalitarian vs. sexist attitude of respondents; (4) parents’ expectations; (5) teachers’ expectations; (6) students’ expectations about themselves; (7) amount of time dedicated to learning math; (8) amount of time dedicated to learning native language; (9) results of the high school final exam in math (and entrance exam to college at the same time) and (10) results of the high school final exam in native language (and entrance exam to college at the same time), separately for the group of women and men. The obtained results are discussed in the light of stereotyping and stigmatization theories, and interpersonal expectation effects which occur in various social and demographic groups.