Rola opieki stomatologicznej nad pacjentami onkologicznymi poddanymi radioterapii głowy i szyi

Nowotwory głowy i szyi obejmują heterogenną grupę nowotworów wywodzących się z górnych dróg oddechowych i przewodu pokarmowego, zatok przynosowych oraz ślinianek i tarczycy. Optymalne postępowanie w leczeniu tych nowotworów wymaga multidyscyplinarnego podejścia. Radioterapia jest jedną z technik oferowanych w kompleksowym leczeniu tego regionu anatomicznego. Głównym celem radioterapii jest uzyskanie miejscowej kontroli guza przy jednoczesnym zminimalizowaniu uszkodzeń narządów krytycznych i tkanek zdrowych. Przy tak złożonym anatomicznie regionie i bliskości poszczególnych struktur anatomicznych radioterapia wymaga zastosowania niezwykle złożonych technik i zapewnienia bardzo wysokiego poziomu zgodności dostarczania dawki promieniowania w oparciu o proces optymalizacji leczenia (pokrycie targetów przepisaną dawką vs o chrona zdrowej t kanki). J ednym z głównych p roblemów jest wpływ promieniowania na normalne komórki. Głównymi tkankami/narządami dotkniętymi promieniowaniem podczas radioterapii dla obszaru głowy-szyi są gruczoły ślinowe, błona śluzowa jamy ustnej, kubki smakowe oraz kości i zęby. Zniszczenie tkanek/narządów powoduje w jamie ustnej powstanie wielu niepożądanych skutków ubocznych. Ważne jest, aby w procesie terapeutycznym zapobiegać i leczyć powikłania ustno-twarzowe. Wymagają one multidyscyplinarnego podejścia, które obejmuje dedykowany zespół radioterapii, chirurga głowy i szyi, lekarza dentysty, pielęgniarki, dietetyka, fizjoterapeuty, pracownika socjalnego, a w niektórych przypadkach chirurga plastycznego, protetyka i psychologa.

Head and neck tumors include a heterogeneous group of cancers originating in the upper respiratory and gastrointestinal tract, paranasal sinuses, and the salivary glands and the thyroid gland. Optimal management of these cancers requires a multidisciplinary approach. Radiation is one possible treatment method for cancers in this area of the body. This treatment method is utilized to treat the tumor while minimizing damage to critical organs and healthy tissue. The head and neck area is anatomically complex and is proximal to numerous vital structures. Therefore, radiotherapy treatment of tumors in this region requires extreme precision involving complex techniques. These techniques must ensure a high level of compliance for radiation dose delivery with respect to optimization of treatment processes (target coverage with prescribed dos vs protection of healthy tissue). One of the main problems is the effect of radiation on normal cells. The main tissues / organs affected by radiation in the head-neck area are the salivary glands, oral mucosa, taste buds, and bones and teeth. The destruction of tissues/organs causes many undesirable side effects in the oral cavity. It is important to prevent and treat orofacial complications. Such complications require multidisciplinary treatment which would involve a dedicated radiation therapy team, head and neck surgeon, dentist, nurse, dietitian, physical therapist, social worker, and, in some cases, plastic surgeon, prosthetist, and a psychologist.