Z myślą o Niepodległej. Liderzy Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Stanach Zjednoczonych po II wojnie światowej

Artykuł dotyczy prezesów Zarządu Głównego Stowarzyszenia Polskich Kombatantów (SPK) w Stanach Zjednoczonych, organizacji działającej w latach 1953–2012. Byli nimi: Stanisław Gierat, Janusz Krzyżanowski i Edmund Sułkowski. Prezesi SPK byli antykomunistami i wybitnymi działaczami niepodległościowymi Polonii amerykańskiej. Angażowali się poza działalnością kombatancką w prace Kongresu Polonii Amerykańskiej. Współpracowali z Instytutem Józefa Piłsudskiego. SPK pod ich kierownictwem organizowało samopomoc koleżeńską byłych polskich żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych, jak również prowadziło na terenie amerykańskim działalność niepodległościową. Jej głównym elementem były obchody zakazanych w PRL świąt narodowych i rocznic historycznych, minimalizowanie wśród Polonii wpływów komunistycznych oraz organizowanie pomocy materialnej dla opozycji demokratycznej w PRL. Prezesi SPK mieli również kontakty z administracją amerykańską, którą starali się informować o sytuacji politycznej w Polsce i uczulać na niebezpieczeństwo komunistyczne, grożące wolnemu światu zachodniemu.

The article deals with the presidents of the Board of Directors of the Association of Polish Veterans in the United States, an organization that operated from 1953 to 2012. They were: Stanislaw Gierat, Janusz Krzyzanowski and Edmund Sulkowski. The presidents of the SPK were anticommunists and prominent independence activists of the Polish American community. In addition to their veteran activities, they were involved in the work of the Polish American Congress. They cooperated with the Józef Piłsudski Institute. SPK, under their leadership, organized selfhelp camaraderie for former Polish soldiers of the Polish Armed Forces, as well as conducted independence activities on American soil. Its main elements were the celebration of national holidays and historical anniversaries forbidden in the People’s Republic of Poland, minimizing communist influence among the Polish community and organizing material aid to the democratic opposition in the People’s Republic of Poland. SPK presidents also had contacts with the American administration, which they tried to inform about the political situation in Poland and sensitize to the communist danger threatening the free Western world.