Krytyczna analiza naukowej ciszy, czyli dlaczego Romowie migrują (z naszego pola widzenia)

Tekst powstał na podstawie badań prowadzonych w projekcie „Między tradycją a zmianą – ścieżki migracyjne Polskich Romów”, finansowanym przez Narodowe Centrum Nauki, grant Polonez, nr: 2015/19/P/HS6/04125

Artykuł dotyczy ciszy naukowej wokół tematyki migracji polskich Romów – ciszy/przemilczenia zarówno w badaniach romologicznych, jak i w badaniach nad migracjami. Nieobecność migracji polskich Romów w polskich badaniach nad migracjami jest zestawiona z nieobecnością tematyki migracji w polskich badaniach romologicznych. Paradoksalnie bowiem grupa, która w popularnej wyobraźni kojarzy się z mobilnością, jest nieobecna w badaniach polskich migrantologów zajmujących się badaniami nad migracjami z i do Polski. Z kolei w badaniach romologów okazuje się zaskakująco statyczna, unieruchomiona. Celem jest zatem przyjrzenie się temu szczególnemu rodzajowi ciszy i zastanowienie się, co leży u jej źródeł, oraz jakie ma to konsekwencje dla rozwoju obu dyscyplin.

The article discusses the case of academic silence around migration of Roma from Poland – both in Polish Romani studies (romology) and migration studies. The absence of Roma migration in migration research in Poland is contrasted with the absence of the subject of migration in Romani studies. Paradoxically, the group associated in the social imaginary with mobility is absent in migration studies in Poland. On the other hand, in the studies of Roma people in Poland, they turn out to be surprisingly static and immobilized. The aim of this paper is to critically explore this particular type of discursive silence, to think about what are the underlying theoretical and conceptual reasons and finally, how does it impact the migration and Romani studies.