A Jew and a Refugee. Significant Narrative Similarities in Polish Childrens Literature of the Last Decade

The main aim of the article is to compare Polish texts about the new themes in children's literature: the Holocaust and refugee migration. Compositional similarities of their literary representations are striking: a child character, presented as a victim, is rejected by many, but still receives help from people, what guarantees peaceful living in new surroundings. Similarities between the creation of space, time and action are noticeable as well. The analysis showing strong resemblance of the refugee crisis and the Holocaust narrations concludes in the alignment of those two: the importance of the first rises, while the latter loses its "uniqueness" called by some researchers. Strong similarity between the two representations certainly influences the readers' moral development, emphasising the universal aspect of the suffering and the tragedy of war, as well as teaching tolerance, sensibility, and responsibility.

Celem artykułu jest porównanie polskich utworów traktujących o nowych dla literatury dziecięcej tematach: Zagładzie i uchodźstwie. Konstrukcyjne paralele między ich fabularnymi realizacjami są uderzające. Bohater dziecięcy, będący ofiarą, spotyka się z niechęcią ze strony części społeczeństwa, choć nadal może liczyć na pomoc innych, dzięki którym odzyskuje spokojne życie w nowym otoczeniu. Pomiędzy opisami przestrzeni, czasu i akcji także występują analogie. Przeprowadzona analiza, wykazująca silne podobieństwo narracji dotyczących kryzysu uchodźczego i Zagłady, pozwala wyciągnąć wnioski o zrównaniu obu wydarzeń. Ranga i znaczenie pierwszego nabiera większej wagi, drugiemu natomiast odbiera się, postulowaną przez niektórych badaczy, "wyjątkowość". Podobieństwo obu zjawisk niewątpliwie wpływa również na kształtowanie postaw moralnych czytelników, wskazując na uniwersalność cierpienia i tragedii wojny, a także udziela lekcji tolerancji, wrażliwości i odpowiedzialności.