Funkcjonowanie dawnej granicy polsko-niemieckiej w życiu społecznym i w świadomości mieszkańców gmin powiatu oleskiego i kłobuckiego

This study concerns the functioning of the former Polish-German border, located on the area of Oleski and Kłobucki district, which nowadays is the border between two cultural regions. Aim of this study was capturing several aspects of the durability of the former boundary in the consciousness of the inhabitants and in their spatial behavior. The study showed the relationship between sense of the regional consciousness and identity, strength of social distance, stereotypical image of borderlands and their population with intensity of visits to the regional centers, preferences of the place to live and choice of job places. Based on survey research, the author indicated social rootedness of knowledge about old border characterizing the sense of separateness between those two groups. Confirmation of the results of empirical studies on persistence of old divisions in social aspect was found in the analysis of spatial linkages marriages and of polling behavior and preferences. The Author undertook attempt of identifying factors affecting duration effect of the symbolic boundary in the minds of residents.

Problematyka pracy dotyczy funkcjonowania dawnej granicy polsko-niemieckiej w lokalnych społecznościach gmin powiatu oleskiego i kłobuckiego, która obecnie pełni rolę granicy regionu kulturowego. Celem autorki było uchwycenie aspektów trwałości dawnych podziałów w świadomości mieszkańców i ich przestrzennych zachowaniach. Praca ukazuje zależności pomiędzy poczuciem świadomości i tożsamości regionalnej, siłą dystansu społecznego, stereotypowym wyobrażeniem pograniczy i ich mieszkańców a intensywnością ciążeń do regionalnych ośrodków, preferencjami mieszkaniowymi i wyborem miejsca pracy. Na podstawie badań ankietowych autorka wskazuje na społeczne zakorzenienie wiedzy o dawnej granicy, charakteryzując poczucie odrębności obu grup. Potwierdzenia wyników badań empirycznych o częściowej trwałości dawnych podziałów w aspekcie społecznym autorka szuka w przestrzennej analizie powiązań małżeńskich oraz analizie zachowań i preferencji wyborczych. Autorka podejmuje się próby identyfikacji czynników wpływających na efekt trwania symbolicznej granicy w świadomości mieszkańców.