STRESZCZENIEPraca pod powyższym tytułem omawia powieści: “Dangling Man” (1944) Saula Bellowa, “Portnoy’s Complaint” (1969) Philipa Rotha, “The Assistant” (1957) Bernarda Malamuda i “Ragtime” (1975) E. L. Doctorowa. Kolejne rozdziały analizują problemy bohaterów wynikające z poszukiwania tożsamości, oraz próby odkrycia własnej, prawdziwej osobowości.“Dangling Man” przedstawia historię Josepha czekającego na powołanie do armii, który w wyniku znudzenia zaczyna kontemplować swoje życie i koncentruje się na poszukiwaniu swojej tożsamości. W wyniku osamotnienia i braku konkretnego zajęcia, bohater powieści szuka sensu życia, jednak próby odkrycia własnego ja pozostają daremne i niewiadomo czy powołanie do wojska rozwiąże jego dylematy.“Portnoy’s Complaint” opisuje historię młodego Alexandra, który nie potrafi odnaleźć się pomiędzy kulturą amerykańską i żydowską. Ciągłe manipulacje matki, jak i wolność oferowana przez otaczającą go Amerykę wywołują u Alexa bolesne poczucie zagubienia i doprowadzają do licznych ekscesów seksualnych. Bohater nie może znaleźć wyjścia z psychologicznej pułapki, a jego poszukiwania integralności okazują się nieudane. “The Assistant” opisuje problemy Franka Alpine’a, tułającego sie po Nowym Jorku młodego człowieka włoskiego pochodzenia, który rozpoczyna pracę jako pomocnik w żydowskim sklepie Morrisa Bobera. Praca ta jest próbą, zmazania gnębiącego go poczucia winy - związanego z wcześniejszym napadem na ten sam sklep, oraz nadzieją na stabilizację. Poszukiwanie tożsamości bohatera jest wiąże się ze stopniowym poznawaniem i rozumieniem Judaizmu, Morrisa, który staje się jego mentorem, oraz z miłością do córki sklepikarza. Pomimo przejścia Franka na Judaizm i jego przekonania, że znalazł spójną tożsamość, nasuwa się wątpliwość, czy zmiana ta nie jest krótkotrwała.W powieści “Ragtime” E. L. Doctorow ukazuje losy kilku bohaterów, z których wszyscy muszą zmierzyć się ze zmianami, jakie miały miejsce w Ameryce początku dwudziestego wieku. Żydowskiemu artyście Tatehowi i Mother, należącej do białej amerykańskiej rodziny, udaje się dostosować do zmieniającej się rzeczywistości odkrywając przy tym wzajemną miłość. W przeciwieństwie do nich, inni bohaterowie jak Father, Mother’s Younger Brother, Harry Houdini czy Coalhouse Walker gubią się w swoich poszukiwaniach tożsamości i szczęścia. Mother’s Younger Brother jak i Coalhouse Walker są rewolucjonistami. Obydwaj giną, jednak tylko jednemu z nich udaje się uzyskać pewien poziom wiedzy o sobie. Father, który jest znanym podróżnikiem, ginie nie osiągając sukcesu w trakcie wyprawy po tożsamość. Z kolei historycznie prawdziwe losy Harrego Hudini wydają się nierozstrzygnięte, a brak jasnego zakończenia znów wskazuje na daremność poszukiwań bohatera. Tylko nielicznym bohaterom omawianych powieści udaje się uzyskać pełną wiedzę o własnej tożsamości. Większość z nich pozostaje zagubiona lub wybiera akceptację tymczasowych rozwiązań.
SUMMARYThe present thesis focuses on “Dangling Man” (1944) by Saul Bellow, “Portnoy’s Complaint” (1969) by Philip Roth, “The Assistant” (1957) by Bernard Malamud and “Ragtime” (1975) by E. L. Doctorow. The chapters analyse the problems of the protagonists’ search for identity and their quest to discover their true and coherent selves.Saul Bellow’s “Dangling Man” presents the story of Joseph who, waiting for an army draft, starts contemplating his life and begins search for his identity. Without any specific occupation, alienated and intensely bored, he starts analysing the meaning of his life. His attempts at discovering himself are futile and they end, but are not resolved, with Joseph summons to the army.In “Portnoy’s Complaint” Philip Roth tells the story of Alexander Portnoy, a young man of Jewish-American descent, caught between the two traditions. His mothers’ manipulation and the surrounding American freedom stimulates Alex’s afflictive inner disparity that externalises itself in sexual promiscuity. Alex cannot find his way out of the Jewish-American identity entrapment and his search for psychological unity is unsuccessful. Bernard Malamud in “The Assistant” presents Frank Alpine, a young drifter of Italian origin, who starts working in a Jewish grocery as an assistant, as a result of feeling guilt towards Morris Bober, the grocer whom he hurt during a hold-up of his shop. His search for identity is connected with gradual understanding of Judaism and influenced by his mentor, Bober, as well as by his love for the grocer’s daughter. Though Frank converts into Judaism, considering his quest for identity successful, it may not be finally conclusive.E. L. Doctorow’s “Ragtime” presents the story of various characters, both historical and fictitious, faced with the changes occurring in America at the beginning of the twentieth century. Jewish artist, Tateh and a member of a WASP family, Mother, are fortunate to adapt to the changing reality and find mutual love. On the contrary, other characters, Father, Mother’s Younger Brother, Harry Houdini and Coalhouse Walker get lost in their quest for self and happiness. While both Mother’s Younger Brother and Coalhouse are revolutionaries and they both die, the latter seems to reach some level of knowledge of himself. Conversely, Father dies as an explorer without achieving fully the discovery of his identity. Harry Houdini’s story also seems to be inconclusive and the lack of its definite ending suggests that the illusionist’s quest remains futile. Only some of the characters in the discussed novels gain full knowledge of their selves. Most of them remain lost or choose to accept temporary solutions.