Totem starih Srba. Popular cult of Saint Sava.

Praca przedstawia zjawisko chrześcijańsko-pogańskiego kultu jednego z największych autorytetów serbskiego średniowiecza, Świętego Savy (1175-1235/1236). Zaprezentowane w niej zostały wybrane aspekty kultu Świętego Savy w nurcie ustnej tradycji ludowej epoki średniowiecza, których fundament stanowi kult cerkiewny. Punkt odniesienia do rozważań stanowi prezentacja sylwetki postaci Świętego, jego działalności oświatowej, dyplomatycznej oraz cerkiewnej na tle przemian polityczno-historycznych i społeczno-kulturowych wraz z opisem chrześcijańsko-pogańskiego dualizmu religijnego epoki serbskiego średniowiecza. Na przykładzie analizy wybranych tekstów autorstwa średniowiecznych twórców ludowych zaprezentowane zostało osiem zagadnień: Sava nauczyciel, Sava cudotwórca, Gniewne bóstwo, Sava i diabeł, Pasterz wilków, Bóstwo świata podziemnego, Bóstwo podróżujące oraz Bóstwo pasterskie.

This thesis presents the phenomenon of christian-pagan cult of one of the greatest authorities of the medieval history of Serbia, Saint Sava (1175-1235/1236). Thesis presents carefully selected aspects of the cult of Saint Sava created in the oral folk tradition of the Serbian Middle Ages. The reference point for discussion is a presentation of the Saint Sava figure, he's educational, diplomatic and religious services with a politico-historical and socio-cultural background and a description of the pagan-christian religious dualism of serbian medieval era. By analysis of selected texts by anonymous medieval folk artists this thesis presents eight issues: Sava the teacher, Sava the miracle worker, Angry god, The Sava and the devil, Shepherd of the wolves, Deity of the underworld, Travelling deity and Pastoral deity.