Ocena zanieczyszczenia powietrza Ojcowskiego Parku Narodowego w latach 2010-2011 z zastosowaniem transplantowanego porostu Hypogymnia physodes.

To determine the level of air pollution in Ojcowski National Park with heavy metals (Cd, Pb, Cu, Zn and Fe) and sulfur, a method of transplantation of lichen Hypogymnia physodes (L.) Nyl. was used during winter (X 2010-IV 2011) and summer (X 2010-IV 2011). H. physodes proves to be good bioindicator of air contamination that allows quantity and quality analysis and interpretation of their emission source. The accumulation of elements in lichens is proportional to air contamination. The most contaminated areas of ONP, especially with: Cd, Pb, Cu, and Fe were transects “Szosa Olkuska" and "Pieskowa Skała” located in western and northern part of ONP.The statistical analysis determined statistically significant differences between seasons in case of every element except for zinc and sulfur, which accumulation in winter and summer was nearly identical.In 2011, in comparison to previous year, occurred statistically significant decrease of average value of accumulation of Pb and Cd in lichens of ONP, while accumulation of Zn and Fe increased statistically significantly.Lichens transplantation results in ONP indicate still existing problems with contamination, which main sources are industry, transport and low emission.

W celu oceny stopnia zanieczyszczenia powietrza Ojcowskiego Parku Narodowego metalami ciężkimi (Cd, Pb, Cu, Zn i Fe) oraz siarką wykorzystano metodę transplantacji porostu Hypogymnia physodes (L.) Nyl. w sezonie zimowym (X 2010-IV 2011) oraz w sezonie letnim (IV 2011-X 2011). H. physodes okazała się dobrym biowskaźnikiem zanieczyszczeń powietrza umożliwiającym jakościową i ilościową analizę oraz interpretację źródeł ich emisji. Akumulacje pierwiastków w porostach są proporcjonalne do zanieczyszczeń w powietrzu. Najbardziej zanieczyszczonymi rejonami OPN, szczególnie przez pierwiastki: Cd, Pb, Cu i Fe były transekty "Szosa Olkuska" oraz "Pieskowa Skała" znajdujące się w zachodniej i północnej części OPN. Analiza statystyczna wykazała różnice istotne statystycznie pomiędzy sezonami w przypadku wszystkich pierwiastków z wyjątkiem cynku i siarki, których akumulacje zimowa i letnia były niemalże identyczne. Zanieczyszczenia ołowiem oraz kadmem były znacznie większe w sezonie zimowym, natomiast miedzią i żelazem w sezonie letnim. W sezonie letnim 2011 roku, w porównaniu do roku wcześniejszego, nastąpił istotny statystycznie spadek średniej akumulacji Pb i Cd w porostach transplantowanych na terenie OPN, wzrosły natomiast w sposób istotny statystycznie akumulacje Zn i Fe. Wyniki transplantacji porostów w OPN wskazują na wciąż istniejące problemy z zanieczyszczeniami, których głównymi źródłami są przemysł, transport i emisja niska.