Rewards and punishments used by mothers in family education of children

Celem niniejszej pracy jest ukazanie sposobu nagradzania i karania dzieci przez matki w wychowaniu rodzinnym, szczególnie zaś zależności pomiędzy ilością i rodzajem nagród i kar stosowanych przez matki a płcią, liczebnością dzieci w rodzinie oraz statusem społeczno-ekonomicznym rodziny. Rozeznanie w kwestii sposobu nagradzania i karania stanowi ważny element wiedzy pedagogicznej pomocny w wychowaniu rodzinnym oraz codziennej praktyce dydaktyczno – wychowawczej w szkole. W celu uzyskania odpowiedzi na pytania zawarte w głównym problemie badawczym i problemach szczegółowych, wykorzystana została metoda sondażu diagnostycznego. Użytą techniką były badania ankietowe, którymi objęto uczniów III klas szkoły podstawowej oraz ich matki. Narzędziem zastosowanym podczas badań był zmodyfikowany do własnych potrzeb kwestionariusz ankiety D. Sikory. Wyniki badań pozwalają stwierdzić występowanie wyraźnych tendencji w sposobie nagradzania i karania dzieci przez matki. Wyłania się z nich również obraz matki jako osoby wywierającej największy wpływ na wychowanie dziecka poprzez stosowanie różnego rodzaju środków wychowawczych. W porównaniu z wynikami badań przeprowadzonych wcześniej przez innych badaczy, wyniki badań własnych potwierdzają pozytywną zmianę podejścia matek do stosowania kar, polegającą na zwiększeniu przewagi nagród nad karami w ogólnym bilansie stosowania tych środków wychowawczych.

The purpose of this paper is to present the reward and punishment systems used by mothers in upbringing their children. The study was mainly focused on the relationship between the quantity and type of rewards / punishments used and the sex, number of children and socio - economic status of the family. An insight on the reward and punishment method is an important element of pedagogical knowledge helping in raising a family and in the everyday practice of teaching - education at school.In order to answer the questions contained in the main research problem and in specific research problems the method of diagnostic survey was used. The technique used was a questionnaire survey, which was conducted among third class pupils of a primary school and their mothers. The tool employed during the research was a modified from of the D. Sikora questionnaire.The obtained results allow for a conclusion that there is a clear pattern in the way children are rewarded and punished by their mothers. They paint a picture of the mother as a person exerting the greatest influence on raising a child through the use of various educational measures. In comparison to the results of earlier studies by other researches, results obtained in this specific research have confirmed a positive change in mothers` attitude toward the application of penalties. In practice it means that in the overall balance there is an increase of rewards over punishments.