Rola muzyki w wybranych Opowiadaniach muzycznych Jarosława Iwaszkiewicza

Dorobek Jarosława Iwaszkiewicza zawiera prawie wszystkie gatunki: lirykę, prozę poetycką, poezję, dramat i opowiadania, które pisywał przez całe życie. To właśnie w nich, najbardziej dostrzec można szereg powracających motywów: miłości, śmierci, przemijania życia, podróży czy muzyki. Celem pracy było przedstawienie sposobu postrzegana muzyki przez pisarza w jednym z jego ostatnich utworów: Opowiadań muzycznych. Wybrane przeze mnie opowiadania, wydają się przedstawiać dwa, różne poglądy na ten temat. W Czwartej Symfonii muzyka jest ocaleniem dla bohatera, z kolei, w Mefisto – Walcu, kompozycje prowadzą bohatera do zbrodni. Pewne jest, że poprzez ten temat, Iwaszkiewicz pragnął pokazać pewne środowisko czy cechy charakteru bohaterów opowiadań. Ponad to, w Opowiadaniach muzycznych, pisarz podkreśla swoją znajomość historii muzyki, sekretów jej tworzenia czy trudności jakie mogą towarzyszyć wykonywaniu. Jarosław Iwaszkiewicz, wydaje się być jednym z najlepszych przykładów relacji pomiędzy muzyką a literaturą. Przyszłe badania na temat muzyczności dzieła literackiego z pewnością nie powinny omijać dorobku pisarza.

The literary output of Jarosław Iwaszkiewicz includes various genres: novels, poetic prose, poetic volumes, dramas, stories and short novels. He’s mostly well known thanks to the short novels which were written through his whole life. By reading Iwaszkiewicz’s novels, it is easy to notice that there are a few constant topics used by the novelist, like: death, love, vanishing of life, journeys and music. The aim of thesis was showing how the music was presented by the author in his one of the lasts short novels Opowiadania muzyczne. The chosen stories seem to represent the different aim of music. In one of them (Czwarta Symfonia) the music could help and save the main characters; in the second one, compositions are pushing some characters to crimes. By the music topic, Iwaszkiewicz tried to present characters, milieu or habits. Moreover, in Opowiadania muzyczne, the novelist presents his best knowledge of history of music, the secrets of composing and some difficulties of performances. Jarosław Iwaszkiewicz seems to be one of the best examples of the relationship between the literature and the music. The phenomenon music in literature should never omit Jarosław Iwaszkiewicz’s output in its future studies.