City of Tarnów As Transport Node

Tarnów jako węzeł komunikacyjnyPrzedmiotem pracy autora był Tarnów jako węzeł transportowy. Funkcja ta od założenia miasta (z początkiem XIV w.) warunkowała jego rozwój – najpierw jako centrum dalekosiężnego handlu , a w XIX w., gdy doprowadzono tu linie kolejowe i zmodernizowano dawne drogi – także przemysłu. Tarnów z 116 tys. ludności jest obecnie drugim co do wielkości miastem województwa małopolskiego. Obecne funkcje tego ośrodka - przemysł, handel, oświata, administracja , kultura – rozwijają się dzięki dobremu połączeniu z zapleczem, gdzie zamieszkuje duża część ludności zatrudnionej w Tarnowie, a także uczniów miejscowych szkół średnich i studentów uczelni wyższych. W układzie przestrzennym Tarnowa zaznacza się zabytkowe Stare Miasto, przedwojenna dzielnica przemysłowa Mościce na zachodzie, z kombinatem chemicznym „Azoty”, zespoły wielorodzinnej zabudowy na północy i jednorodzinna zabudowa dawnych wsi na peryferiach. Główna oś komunikacyjna wschód-zachód, w XIX w. biegnąca przez śródmieście, została odciążona przez obwodnicę na południu i budowaną obecnie autostradę na północy. Równolegle do dawnej osi przebiega linia kolejowa Śląsk-Kraków-Tarnów-Przemyśl z odgałęzieniem na południe, do Krynicy-Zdroju i granicy polsko-słowackiej. Odnośnie funkcji transportowej, autor stwierdza osłabienie roli transportu kolejowego na rzecz samochodowego. Linię kolejową w kierunku północnym (do Szczucina) zamknięto, a ruch na linii południowej i magistrali wschód-zachód ograniczono ze względu na prace modernizacyjne. W tej sytuacji duże znaczenie w przewozach osób maja linie autobusowe miejskiego przedsiębiorstwa komunikacyjnego i organizujących transport międzymiastowy spółek PKS. Także towarowe przewozy kolejowe znacznie zmalały po roku 1990. Plany rozwoju transportu w regionie przewidują kontynuację budowy autostrady w kierunku wschodnim i ukończenie przebudowy towarzyszącej jej linii kolejowej. W pobliżu Tarnowa powstać też ma niewielkie lotnisko. W ten sposób tradycyjna funkcja Tarnowa jako węzła komunikacyjnego uzyska nowy wymiar.

City of Tarnów As Transport NodeThe author has dealt with the City of Tarnów as the transport node. This function was crucial for this city since is foundation, in the 14th cent. Tarnów was formerly the centre of international trade, and later, since the 19th cent., when first railway lines were opened – the industrial city. Actually Tarnów is the second greatest urban centre in the Małopolskie (Cracow) voivodeship, populated by 116 thous. people.Actual functions of Tarnów, those of industry, trade, education, management and culture, develop due to good transport links with the city`s hinterland, where live the considerable number of population working in the city – and pupils students learning in Tarnów schools.Basic elements of Tarnów`s spatial pattern are : the historic core, a prewar industrial district of Mościce ( with a huge chemical complex of “Azoty”), a zone of multifamilial housing estates north of the city-centre, and the unifamilial suburbs, the ex-villages in the city outskirts The principal transport axis, passing through the centre in the 19th cent., is nowadays replaced by a ring road in south and a highway (under construction) in north. The principal railway line, parallel to this axis, linking Silesia, Cracow and Tarnów with Przemyśl near the Polish-Ukrainian border, has a branch leading southward, to Krynica Spa and the border with Slovakia.The road transport in Tarnów region is actually more important than the railway one. The east-west line and the southern one are repaired and the short line toward north is closed. A passenger transport is realized by buses of the municipal company and by the PKS – the interurban ones. Also the magnitude of goods transported by railway were considerably reduced after 1990. According to plans, the highway will be built eastward and the basic railway line is to be completely modernized. In the vinicity of Tarnów the small airport will be opened. Thus the traditional transport function of the Tarnów City will be anhanced.