The subject of the thesis is the discovery of oil and its impact on the socio-cultural changes in the countries of the Arabian Peninsula, based on selected stories of Arabic modern writer Muḥammad al-Murr. My criteria for selection of texts, apart from the obvious advantages of artistic and literary works was the main subject, which is closely associated with the theme.The first chapter describes briefly the history of oil production in the Gulf countries. In addition to the major events, I paid attention to the role played by capital inflows from emerging refinery. The second chapter is devoted to the birth of the modern literature of the Gulf. Muḥammad Al-Murr was presented as the head of other authors his generation. Last but main part of the thesis includes the interpretation of selected and translated into Polish short Murr`s stories.The appendix contents a translation into Polish and the original work of Muḥammad Al-Murr short stories. All the stories come originally from literature opus named Al-Amal al-qaṣaṣiya. In the spelling of names contained in three chapters I applied ISO transcription and translation. Over the last decade, following worlds changes, the Persian Gulf changes from a sunny, desert region into metropolitan networks, where the modern architecture and technology matched the achievements of the West. This fascinating transformation was only possible thanks to discovering refinery fields. Finding oil, dormant in the Arab land, made the sea and the desert not longer dictating the rhythm of the inhabitants of the Peninsula. Along with selling the first barrel of oil in the Arabian Peninsula began a new era. The era in which the dominant role was played by natural resources. At the bottom of the Gulf and coastal areas are the world's largest oil reserves. This desert area is changing rapidly in a place where you can combine the interests of East and West, where the highest buildings in the world are created, where engineering overcomes the barriers, which until now could only dream of. What fascinates us today, in times of transition and controversies aroused anxiety of the Arab community, and especially the conservative part. As a result of the discovery of petroleum former human allies - the sea and the desert - lost their fundamental importance.The problems of man and his place in today's Arabic society was the main topic of contemporary prose writers of the Arabian Peninsula. Intellectual elite feels responsible for the consequences of rapid economic transformation and businesses, which do not mature part of the population. Following the master Al-Murr readers have a chance to look inside the houses, on the Arab street and bazaar. There a journey through time begins, you can see the Nomads, living in harmony with nature, so that on the next page you come into contact with the pomp and Burğ al-'Arab. With irony and sarcasm, the writer clearly and specifically outlines the contemporary image of the Persian Gulf. It is not surprising that Muḥammad AḥmadAl-Murr is one of the most respected writers in the Arab world.
Tematyką pracy są jest odkrycie złóż ropy naftowej i jej wpływ na zmiany społeczno- kulturowe w krajach Półwyspu Arabskiego na podstawie wybranych opowiadań współczesnego pisarza emirackiego Muhammada Al- Murra. Kryterium wyboru tekstów, oprócz oczywistych walorów artystycznych i literackich, była tematyka utworów, która ściśle wiązała się z tematem pracy.W pierwszym rozdziale pokrótce opisana jest historia wydobycia ropy naftowej w krajach Zatoki Perskiej. Prócz ważnych wydarzeń, zwróciłam uwagę na rolę jaką odegrał napływ kapitału z powstających rafinerii. Drugi rozdział poświęcony jest narodzinom współczesnej literatury Zatoki. Przedstawiam sylwetkę twórczą Muhammada Al- Murra na tle innych autorów jego pokolenia. Ostatnia, trzonowa część pracy zawiera interpretację i argumentację treści wybranych i przetłumaczonych przeze mnie opowiadań.W aneksie zamieszczam tłumaczenie na język polski i oryginał poruszonych w pracy opowiadań Muhammada Al- Murra. Za korpus tekstów przyjęłam utwory pochodzące ze zbioru Al- ̀ Amāl al- qaṣaṣiya. W pisowni nazw własnych zawartych w trzech rozdziałach jak i w tłumaczeniu zastosowałam transkrypcję naukową ISO.W ciągu ostatniej dekady na oczach całego świata Zatoka Perska zmieniła się ze słonecznego, pustynnego regionu w sieć aglomeracji, gdzie nowoczesna architektura i technologie dorównują osiągnięciom Zachodu. Ta fascynująca transformacja była możliwa jedynie dzięki funduszom pochodzącym z rafinerii. Odnalezienie złóż ropy naftowej, drzemiącej pod arabską ziemią, sprawiły że już nie morze i pustynia narzucają rytm mieszkańcom Półwyspu. Wraz ze sprzedaniem pierwszej baryłki ropy, na Półwyspie Arabskim rozpoczęła się nowa era. Era, w której dominującą rolę odgrywają surowce. Na dnie Zatoki Perskiej oraz w rejonach nadbrzeżnych znajdują się największe na świecie złoża ropy naftowej. Ten pustynny obszar zmienia się w błyskawicznym tempie w miejsce, gdzie łączą się interesy wschodu i zachodu, gdzie powstają najwyższe budynki świata, gdzie inżynieria przekracza bariery, o których do tej pory można było tylko marzyć. To co nas dziś fascynuje, w czasach transformacji budziło niepokój i kontrowersje społeczności arabskiej, a szczególnie jej konserwatywnej części. Na skutek odkrycia ropy naftowej dawni sprzymierzeńcy człowieka - morze i pustynia - stracili swoje podstawowe znaczenie.Problemy człowieka i jego miejsce w dzisiejszym społeczeństwie arabskim to główny temat współczesnej prozy pisarzy Półwyspu Arabskiego. Elita intelektualna czuje się odpowiedzialna za konsekwencje szybkich przeobrażeń ekonomicznych i gospodarczych, do których nie dojrzała część społeczeństwa. Dzięki mistrzowskiemu Al- Murrowi mamy szansę zajrzeć do domów, na arabską ulicę i bazar. Odbywamy podróż w czasie i widzimy koczowników, żyjących w harmonii z naturą, po to, by na następnej stronie zetknąć się z przepychem i Burğ Al- ‘ Arab. Dzięki nutce ironii i sarkazmu, prozaik jasno i konkretnie szkicuje obraz współczesnej Zatoki Perskiej. Nie dziwi więc fakt, że Muḥammad Aḥmad Al- Murr jest jednym z najbardziej cenionych pisarzy w świecie arabskim.
