Consumer, prosumer, produser. Transformation of the market exchange subject in the network society

Celem pracy jest prezentacja zmian w postrzeganiu podmiotów wymiany rynkowej. Prosty podział na konsumentów i producentów przeszedł w ostatnich latach ewolucję poprzez model prosumpcji do produsage. Modyfikacja terminologii odzwierciedla wzrost znaczenia jednostek w procesie wymiany, nakreślając proces uniezależniania się konsumentów od dominacji producenta. Przemiany ekonomiczne odpowiadają zróżnicowaniu w przestrzeni społecznej i medialnej, prowadząc do większej pluralizacji i decentralizacji. Obok mediów masowych zaczynają powstawać niezależne „media taktyczne”, które, bazując na aktywności użytkowników, tworzą bardziej otwarte i demokratyczne modele produkcji informacji. Nowa forma tworzenia i rozpowszechniania treści często kłóci się z obowiązującym prawem autorskim. Pojawiają się głosy postulujące uelastycznienie zasad ochrony. Większy zakres swobody może być osiągnięty bez narażania interesów twórców.

The aim of thesis is to present changes in the way subjects of market exchange are perceived. Basic distinction between consumer and producer have recently evolved through prosumer model up to produsage. Modification in terminology reflects the growth of the individual’s significance in the act of exchange, representing the process of gaining the independence of the producer’s domination. The economical changes are related to the differentiation in the field of media and society, leading to the greater pluralisation and decentralization. Along with the mass media, “tactical media” are created, which, basing on the users' activity, generates more open and democratic models of production. The new form of producing and spreading content frequently differ with the ruling intellectual property rights. Voices arise suggesting the need of greater flexibility. Extention of freedom can be gained without endangering the creators' interests.