The Analysis of the Strategies for Translating Proper Names in Tourist Texts Based on 'A History of Kraków for Everyone' by J. Małecki.

Przedmiotem badań niniejszej pracy jest przekład tekstu turystycznego, a ściślej ujmując, przekład nazw własnych w tekstach turystycznych. Uzasadnieniem wyboru takiego tematu jest fakt, że na polskim rynku wydawniczym zauważalny jest brak spójnej strategii przekładu tego typu tekstów. Na potrzeby pracy przeanalizowano książkę J. Małeckiego Historia Krakowa dla każdego, ponieważ dostarcza ona wielu elementów do badań w tym temacie. Celem pracy jest zaprezentowanie tłumaczeń nazw własnych, określenie, jakiej strategii użył tłumacz oraz dokonanie oceny, w jaki sposób konkretna strategia wpływa na wierność przekładu a także na jego wartość kulturową, estetyczną i naukową.W pracy wykazano, że z pośród różnych funkcji, jakie pełni tekst turystyczny, funkcja wokatywna, a więc wywołanie u czytelnika określonego działania, jest nadrzędna. Aby spełnić tę funkcję, tekst turystyczny musi być intrygujący, a co się z tym wiąże – egzotyczny. Wyjaśnienia lub przypisy pozwolą natomiast oswoić czytelnika z obcą kulturą i nieznanym, pełnią także funkcje poznawczą. W pracy posłużono się opracowaniami dotyczącymi strategii tłumaczenia nazw własnych i elementów kulturowych, sięgając do pierwszych źródeł opisujących ten problem. Wiele uwagi poświęcono strategii udomowienia i egzotyzacji jako tych, z których wywodzą się lub czerpią inne strategie. Definicje i kategorie nazw własnych zaczerpnięto ze źródeł współczesnych, opierając się głównie na podziale dokonanym przez P. Newmarka. W części praktycznej pracy posłużono się przede wszystkim słownikami i encyklopediami definiującymi analizowane przykłady nazw własnych oraz ich znaczenie w kulturze oryginału i kulturze docelowej.Wnioski z pracy opierają się na ocenie przekładu ze względu na jego spójność i adekwatność zastosowanych strategii. W pracy dokonano analizy wybranych nazw własnych, ze względu na ich różnorodność i zastosowane różnego rodzaju technik, co pozwoliło wysnuć konkluzję, iż autorka przekładu nie zastosowała jednolitych strategii nawet w obrębie konkretnych kategorii nazw własnych. W widoczny sposób wpłynęło to negatywnie na prawidłowy odbiór przekładu oraz jego wiarygodność.

The focus of this work is translation of tourist texts or, more precisely, translation of proper names in tourist texts. The subject was chosen because of the lack of coherent strategy in translating that kind of texts on the Polish publishing market. The scope of the study is to present the way of translating proper names in Krakow history for everyone, to determine what kind of strategy the translator applied and also to asses in what extent the choice of the strategy influences translation and its cultural or aesthetic value.The work demonstrates that beyond functions of the tourist text, the vocative function, which is supposed to induce the reader to take some actions, is the most important. To maintain that function translated tourist text needs to be intriguing and exotic. Explanations or footnotes will help to acquaint reader with the foreign culture and the unknown thus fulfilling a cognitive function. This thesis also presents strategies of translation of cultural elements and proper names reaching for the oldest sources dealing with this problem. Much attention has been paid to domestication and foregnisation strategies from which the other strategies come from. Definitions of proper names was taken from contemporary publications and based mainly on Peter Newmark’s categorisation of proper names. In practical section of the work dictionaries and encyclopedias were used as the sources of definitions of analysed proper names and their meaning in original and target culture.Conclusion of the study is based on evaluation of the translation of the analyzed book, its cohesion and adequacy in choosing the proper translation strategy. Scrutiny of the selected proper names leads to conclusion that the translator did not apply unified strategy even in the group of proper names that belong to the same category. It affected adversely on the reception of the translated text and its reliability.