Sztuka i obraz w filmach Pier Paolo Pasoliniego

The work aims to present the relationship between art and film image in the cinema of Pier Paolo Pasolini. I adopt Jacques Aumont's theory that the film image is directly related to the visual qualities of the film. I also make use of William J.T. Mitchell's Picture Theory. Image studies, which are based on interdisciplinary methodology, simplify the description of the visual layer of Pasolini's films. The director uses art in a variety of ways: through pastiche, in the style of his films or as a means of contestation of modern world and its values. It also inspires the deliberations on the issue of representation in a work of art, or, finally, is part of the "cinema of poetry". Pasolini's work is a result of deliberate artistic decisions, which confirm his immense awareness of visual culture. His whole cinema is often interpreted in an allegorical way, therefore the images associated with art gain the allegorical sense. In order to understand this phenomenon I juxtapose Pasolini with Walter Benjamin, with whom he shares a common perception. I focus on four selected films of Pasolini. Analysis of "La Ricotta" and "Decameron" refers to the history of early modern art - especially Renaissance, while the section regarding "Theorema" and "Salò, or the 120 Days of Sodom" covers the critique of modernity and avant-garde.

Praca ma na celu przedstawienie relacji między sztuką a obrazem filmowym w kinie Pier Paolo Pasoliniego. Przyjmuję za Jacquesem Aumontem, że obraz filmowy jest związany bezpośrednio z parametrami wizualnymi filmu. Wspieram się również teorią obrazu (Picture Theory) Williama J. T. Mitchella. Nauka o obrazie, z którą wiąże się metodologia interdyscyplinarna, ułatwia opis wizualnej warstwy filmów Pasoliniego. Reżyser wykorzystuje sztukę na różne sposoby: poprzez pastisz, w stylistyce swoich filmów, służy mu do kontestowania współczesnego świata i jego wartości. Jest także pretekstem do rozważań na temat problemu reprezentacji w dziele sztuki, czy wreszcie stanowi element "kina poezji". Pasolini kieruje się przy tym przemyślanymi artystycznymi decyzjami, które potwierdzają jego ogromną świadomość kultury wizualnej. Całe kino reżysera "Dekameronu" bywa odczytywane alegorycznie, a w związku z tym obrazy związane ze sztuką nabierają alegorycznego sensu. Dla zrozumienia tego fenomenu zestawiam osobę Pasoliniego z Walterem Benjaminem, z którym podziela wspólną "metodologię patrzenia". W pracy dokonuję analizy czterech wybranych filmów Pasoliniego. Analiza "Twarogu" i "Dekameronu" dotyczy nawiązań do historii sztuki nowożytnej - zwłaszcza renesansu, natomiast w kolejnym rozdziale poruszam zawartą w filmach "Teoramat" i "Salò, czyli 120 dni Sodomy" krytykę sztuki awangardowej.