Sekcja Erpetion należąca do rodzaju Viola L. jest endemiczna dla wschodniejAustralii oraz Tasmanii. Jest to grupa taksonów o wysokiej ploidalności, do którejzaliczanych jest 11-18 gatunków. Wiek sekcji szacuje się na ~5 ml lat. Viola banksiizostała wyróżniona jako nowy gatunek w sekcji w 2003 r. przez Kevina Thiele iSusanne Prober.W pracy zostały przeanalizowane cechy anatomiczne i morfologiczne organówwegetatywnych (korzenie, rozłogi, szypułki kwiatowe, ogonki liściowe oraz blaszkiliściowe), wybrane cechy kwiatów, pyłku, nasion oraz rozwój gametofitu żeńskiego,zarodka i bielma. Oszacowano także liczbę chromosomów oraz zbadano zmiennośćgenetyczną populacji zlokalizowanych na wschodnim wybrzeżu Australii. Viola banksiijest rośliną wieloletnią, bezłodygową o wysokiej liczbie chromosomów (2n=50).Wykształca wyłącznie kwiaty chasmogamiczne pozbawione ostrogi. Kwiaty sąsamozgodne. Hodowane w warunkach izolacji od zapylaczy rozwijały torebkiwypełnione nasionami. Frekwencja dojrzałych nasion/torebkę wahała się od 7 do 34(średnia 21,4). W niektórych torebkach, obok dojrzałych nasion, występowały równieżnie rozwinięte, małe zalążki. U roślin z naturalnych populacji pyłek był 3-aperturowy,wykazywał się wysoką żywotnością (barwliwością) sięgającą nawet 96%. Drastycznieobniżoną żywotność (~28%) miał pyłek kultywara z Sydney-Kingswood i był 3-, 4- i 5-aperturowy. U V. banksii znamię słupka jest proste, wystaje ponad przydatki pięciubeznitkowych pręcików, z których dwa posiadają wyrostek. Nie przypuszcza się abypełnił on funkcję nektarnika ze względu na brak wydzieliny oraz odpowiednich strukturw budowie (aparatów szparkowych w epidermie, wiązki przewodzącej). Zalążki sąodwrócone, dwuintegumentowe, gruboośrodkowe. Gametofit żeński rozwijał sięzgodnie z typem Polygonum. W wyniku podwójnego zapłodnienia powstawał zarodektypu Asterad (bez wieszadełka) oraz jądrowa endosperma.Viola banksii rośnie na siedliskach zacienionych, wilgotnych, na glebach silnieprzepuszczających wodę co ma swoje konsekwencje w budowie anatomicznej organówtej rośliny. Nie występuje subepidermalna kolenchyma w organach nadziemnych. Liściesą amfistomatyczne, ze średnią liczbą aparatów typu anizocytowego na 1mm2 wepidermie górnej roślin ze stanowisk naturalnych - 2,2, dolnej - 112,2. Mniejszą liczbąaparatów szparkowych na powierzchnię dolną (76) charakteryzowały się liściekultywara. Komórki epidermalne liści są duże, o cienkich ścianach komórkowych, zcienką warstwą kutikuli. Układ elementów w wiązkach przewodzących analizowanychorganów nadziemnych jest naprzeciwległy, ksylem stanowią nieliczne naczynia.Korzenie mają budowę diarchiczną. Cechy anatomiczne mogą być użyteczne wtaksonomii, natomiast przy ich wykorzystaniu należy brać pod uwagę wpływśrodowiska w jakim rośliny (gatunki) żyją. Cechy embriologiczne są konserwatywne wrodzaju. Gatunek charakteryzuje się niską średnią zmiennością wewnątrzpopulacyjną(HS = 0,04) i wysoką średnią zmiennością międzypopulacyjną (GST 0,87), co jestwynikiem głównie rozmnażania wegetatywnego przez rozłogi. Unikatowymi cechamiV. banksii jest brak ostrogi w kwiatach, występowanie charakterystycznego wyrostka nadwóch pręcikach oraz specyficzny typ stolona (pseudostolon), cecha, która może byćuznawana za autapomorfię dla całej sekcji Erpetion.
The section Erpetion of the genus Viola L. is restricted to eastern Australia andTasmania, it is high polyploid group (10x estimated ploidy) of 11-18 species. Thecrown group of this sect. has been estimated to ~5 million years old. Viola banksii wasdescribed as a new species by Thiele and Prober in 2003.I analyzed morphological and anatomical characters of flowers and vegetativeorgans (primary root, stolon, petiole, peduncle, leaf blade), embryological features,estimated chromosome numbers of V. banksii collected at different localities of eastcoast of Australia. Viola banksii is perennial, stemless, high polyploid (2n=50). Itdevelops exclusively spurless chasmogamous flowers. The frequency of mature seeds inone capsule ranged 7-34 (mean 21,4) with quite a few non-developed ovules per fruit.My observation clearly showed that plants are self-compatible because in lack ofpollinators set seeds. Pollen of plants from natural sites is not heteromorphic, 3-aperturate and highly viable (over 96%) whereas pollen viability of cultivar is reducedto ~28%. The style of the pistil is straight, not head-like, glabrous, stigma tapering fromthe style. Two of five filamentless stamens have protuberance along the antherconnective not connected with the vascular bundle of the anther. Their role as nectariesis disputable because there is lack of stomata, pores and cracks in cuticle layer in theirepidermis through which a nectar may leak out. Anatropous, crassinucellate, bitegmicovules, Polygonum type of female gametophyte development, suspensorless embryo ofAsterad type and nuclear endosperm are similar as in other sections of the genus Viola.V. banksii grows in shade, in moist, well-drained soils what is reflected in anatomy ofits organs. There is a lack of sub-epidermal collenchyma layers in all aerial parts, leavesare amphistomatic with mean number of anisocytic stomata on 1 mm2 of adaxalepidermis 76-112,2, leaf epidermal cells are large with thin cell walls and narrow cuticlelayer, in vascular bundles of aerial organs xylem is not rich in vessels, primary roots arediarchic. Anatomical characters when considered as useful in taxonomy should beanalyzed with caution taking into account ecological preference of plants.Embryological traits are conservative. Intrapopultional genetic differentiation of V.banksii is very low (HS = 0,04) whereas interpopulational is rather high (GST 0,87),resulting probably from vegetative propagation by stolons. The unique characters of V.banksii are: lack of spur in flowers, the presence of protuberance on two stamens,characteristic stolons (pseudostolons) which could be autapomorphy for the wholesection.
