Moralność w czasach finansjalizacji gospodarki

Economists highlight the following aspects of the financialization: a) hypertrophy of financial markets, b) banking of the economy, c) the transformation of the world economy from the system based on banks to the system based on financial markets, d) dramatically increasing domination of the financial sector over the industrial sector, e) growing role of financial motives of activity. Taking into consideration the sociological perspective, we can say that the evolutions of the world financial system results in becoming a new social environment that is dominated by following social bonds: a) indirect bonds mediated through non-cash transactions and other media (e.g. the Internet) which drive away direct bonds; b) one-way channels of influence which drive away interactions. This new social environment is the arena conducive for moral cowardice. Moral cowardice consists in individual readiness to do evil and actual doing evil while: one does not do evil personally and directly; one does it with the hands of other people, through the social system or financial and technological tools (such as money, the Internet, and other devices); one does not experience negative effects of such wrong-doing. Moral cowardice consists in individual readiness to do evil and actual doing evil while: one does not do evil personally and directly; one does it with the hands of other people, through the social system or financial and technological tools (such as money, the Internet, and other devices); one does not experience negative effects of such wrong-doing.

Finasjalizacja gospodarki jest złożonym procesem, który przebiega pod wpływem przemian w światowym systemie finansowym. Ekonomiści eksponują następujące cechy składające się na ewolucję światowych finansów: hipertrofia finansów, ubankowienie, przeobrażenie światowego systemu finansowego opartego na bankach w system finansowy oparty na rynkach finansowych, dominacja finansów nad sferą realną oraz wzrost znaczenia finansowych motywów działania. Przyjęcie perspektywy socjologicznej umożliwia uchwycenie istotnych przemian w obszarze relacji międzyludzkich, które towarzyszą finansjalizacji gospodarki. Bezpośrednie kontakty i więzi osobiste są wypierane przez zdystansowane więzi zapośredniczone pieniądzem bezgotówkowym. Kontakty odwzajemnione (interakcje) są wypieranie przez więzi jednostronne mające charakter przekazów, przy jednoczesnym blokowaniu możliwości reakcji na działania innych. Nowe środowisko społeczne, w którym dominują wyżej wymienione typy relacji społecznych, wyjątkowo sprzyja tchórzostwu moralnemu. Tchórzostwo moralne polega na gotowości czynienia zła oraz na faktycznym czynieniu zła, gdy nie robi się tego osobiście, w czynienie zła wprzęga się innych ludzi, system społeczny lub różne instrumenty zapośredniczające relacje między ludźmi, jak na przykład pieniądze, maszyny i urządzenia, media, nie doświadcza się jego skutków własnymi zmysłami w bezpośrednich kontaktach z ludźmi będącymi obiektami z intencji złych oddziaływań.