A POETIC UNDOING OF THE HOLOCAUST: REVERSE DISCOURSE IN TIME’S ARROW BY MARTIN AMIS

W powyższej pracy licencjackiej przedstawiona została analiza odwróconego dyskursu i sposób jego zaadoptowania w literaturze Holokaustu na podstawie noweli Marina Amis’a pt. Strzała czasu. Autor udowadnia, że przedstawienie krwawych wydarzeń okresu Holokaustu za pomocą odwróconej chronologii nie są żadną podstawą do ich usprawiedliwiania ani do ich racjonalizowania. Głównym przesłaniem literatury Holokaustu jest to, że nie da się cofnąć ani zapomnieć zbrodni popełnionej przeciwko ludzkości. W swojej eksperymentalnej, postmodernistycznej opowieści Martin Amis fikcjonalizuje Holokaust po to właśnie, by pozbawić go wszelkiego sensu i uniemożliwić czytelnikowi jego racjonalizację. Za pomocą wielu środków literackich i dzięki zastosowaniu technicznych wariacji na poziomie języka, Amis tworzy dla swojego bohatera świat zorganizowany na opak, w którym na próżno można szukać sensu i porządku. Logika nie ma tam zastosowania, związki przyczynowo- skutkowe tracą na znaczeniu. Czytelnik, nie potrafiąc się w tym świecie odnaleźć stopniowo dochodzi do wniosku, że jest to niemożliwe. Zagłębianie się w losy bohatera paradoksalnie powodują jego zagubienie, zaś zrozumienie maleje jeszcze bardziej. Czytelnik w świecie Martina Amis’a jest pozostawiony samemu sobie, a pewien jest tylko jednego: że nawet świecie funkcjonującym na opak nie ma miejsca na zrozumienie i usprawiedliwienie takiej zbrodni, jaką był Holokaust.

This work elaborates on the nature of the reverse discourse and the reverse chronology in the Holocaust novel writing. The main emphasis is put on the work by Martin Amis, Time’s Arrow. The author aims at showing that flagitious historical events on which the novel is based cannot be rationalize nor justified. The main message conveyed by non-fictional Holocaust literature is that the crime against humanity cannot be undone. In his experimental, post-modern novel Martin Amis attempts to fictionalize the Holocaust in order to deprive it of any rationalization. With the help of numerous literary devices and technical linguistic variations he creates a world full of non-sense for his protagonist, only to organise every aspect of it in an upside-down manner. The rules of logic do not apply there; the relation between the cause and effect are reversed; therefore the reader interprets the events as grotesque and ironical. By doing so, Amis proves justification of the Holocaust to be impossible. The readers follow the rules of Amis’ world, they experience the non-sense, the absurd and eventually they reach the point of being completely lost. The readers share the poignant awareness of the fact that the Holocaust cannot be undone, even in fiction writing.