Kościół świętego Benedykta na Podgórzu

The subjects of this thesis is Church of St. Benedict, located in Podgórze (a district of Kraków) .The first paragraph shows the history of the oldest church. In 1956, archaeologists Wiktor Zin and Władysław Grabski under the floor of the church of St Benedict discovered remnants of a rotunda characteristic pre-Romanesque buildings, located on the Mediterranean area.The second paragraph characterises present church which was builded on ruins of the pre-Romanesque church. Its base has a rectangular shape.The III paragraph tells about festival called “Rękawka” . It takes place on the first Tuesday after Easter in St. Benedict church. Religious festival that has its roots in the ancient Slavic cult of the dead. Rich people went to the kopiec Krakusa, where they leave food for poor people.The IV paragraph is about archaeological research which took place in 1956-1962 when explorer discover rotunda and the second research in 2014 lasting to this day.The paragraph V describe the conservation three elements in the church: abony and the altar with the image. All the elements were in very poor condition. Researchers preserve objects and created the documentation.The last paragraph showed issues connected with the discussed object. The St. Benedict’s church have really interesting history, but people forgot about this building. This paragraph show some examples how to deal with this problem.

Tematem niniejszej pracy jest Kościół św. Benedykta na Podgórzu. Ta niewielka świątynia znajduje się w Krakowie ,a jej historia budzi zainteresowanie badaczy już od wielu lat.W rozdziale I przedstawiono historię najstarszego kościoła powstałego w czasach wczesnośredniowiecznych. Świątynia w kształcie rotundy w raz z przylegającą od wschodu absydą została odkryta przez Wiktora Zina i Władysława Grabskiego w 1956r podczas badań archeologicznych. W podrozdziale opisano wezwanie kościoła na tle historii zakonu benedyktynów na ziemiach polskich, gdzie budowla kościoła jest łączona z inicjatywą świętego Wojciecha lub opata brzenowskiego. Rozdział II został poświęcony kościołowi obecnemu, który powstał na miejscu wcześniejszego. Kościół ten podobnie jak rotunda jest niewielki. Obecna świątynia ma bardzo nieregularny kształt czworoboku z przylegającym prezbiterium. Podrozdział zawiera opis losów kościoła na przestrzeni lat jak i problemy własnościowe.Rozdział III opisuje odpust „Rękawka” , który odbywał się w kościele św. Benedykta w pierwszy wtorek po Wielkanocy. Niegdyś to właśnie w tym dniu odbywało się pogańskie święto zmarłych, gdzie bogaci mieszczanie udawali się na kopiec Krakusa gdzie zrzucali żywność dla biedaków znajdujących się pod wzgórzem. Po chrystianizacji odbywała się msza w kościele św. Benedykta wraz z odpustem. Następnie opisano obchody rękawki dziś, które przeniosły się z powrotem na kopiec Kraka.W rozdziale IV zostały opisane badania archeologiczne zarówno z lat 1956- 1962, w których odkryto relikty wcześniejszych budowli, jak i badania rozpoczęte w 2014 roku i trwające do dziś. Następnie rozdział V opisuje konserwacje trzech elementów świątyni: ambony oraz ołtarza bocznego wraz z obrazem. Stan obiektów określono jako zły, wszystkie elementy zostały odczyszczone, zaimpregnowane i uzupełnione. Dodatkowo została stworzona dokumentacja opisowa oraz fotograficzna. Rozdział VI zajmuje się problematyką opisywanego obiektu. Kościół mimo niesamowitej historii pozostaje bardzo zaniedbany. Otwierany raz do roku został zapomniany dla społeczeństwa krakowskiego. Odpust Rękawka, który niegdyś skupiał ogromną ilość ludzi ,dziś odbywa się na kopcu Kraka. W rozdziale zostały opisane różne przykłady i możliwości przywrócenia kościoła do dawnej świetności.