Pozycja prawna księdza egzorcysty w prawie polskim i kanonicznym Kościoła katolickiego

Niniejsza praca stanowi opracowanie mające na celu przedstawienie ram prawnych rytuału egzorcyzmu wielkiego w prawie wewnętrznym dominującego demograficznie i historycznie kościoła w Polsce, czyli w prawie kanonicznym Kościoła Katolickiego. Jednak na rozpowszechnienie się tej instytucji w innych prawach kościelnych pragnę zasygnalizować tą problematykę w obrębie innych konfesji mniejszościowych występujących w naszym kraju. Niemniej sam proces przeprowadzania rytuału egzorcyzmu wielkiego może wywoływać różne skutki także w prawie polskim. Mam tu na myśli przede wszystkim prawo karne i związane z tym następstwa i skutki także w polskim prawie cywilnym (kwestie odszkodowawcze), prawie ubezpieczeniowym lub innych działach prawa. Zatem w pierwszej części mojej pracy magisterskiej przedstawiłem historię rytuału egzorcyzmu, a także leżące u jego podstaw zjawisko opętania. Wykazałem również, iż nie występuje ono wyłącznie w kręgu chrześcijańskim, lecz także w innych współegzystujących religiach. W kolejnej część pracy skupiłem się na przepisach prawa kanonicznego Kościoła katolickiego, które normują, kto może upoważnić egzorcystę do odprawiania rytuałów, a także na opisie szczegółowych przepisów dotyczących samego rytuału. Trzeci rozdział niniejszej pracy mgr stanowi natomiast analizę problematyki egzorcyzmów w polskim prawie karnym oraz postępowaniu karnym. Rozstrzyga wątpliwości dotyczące pierwotnej legalności działań egzorcysty w ramach prowadzonego rytuału, a także kwestii powołania biegłego z zakresu egzorcyzmów w ramach toczącego się już postępowania przed sądem. Ostatni (czwarty) rozdział dotyka kwestii prawa cywilnego i postępowania cywilnego. Stanowi on analizę możliwości żądania wypłaty odszkodowania bądź zadośćuczynienia za powstałą szkodę na osobie egzorcyzmowanego. Ponadto poruszono w nim kwestię wyboru pozwanego i odpowiedzialności podmiotu kościelnego, który udzielił upoważnienia duchownemu na dokonanie rytuału egzorcyzmu.

The following work is dedicated to subject of a legal position of priest exorcist under the Polish law and the law of the Catholic Church. Diploma thesis contains introduction, four chapters of the theoretical dilatation, summary and bibliography. The first chapter is focused on history of a ritual of exorcism in main religions. The second chapter concentrates on regulations of instituting priest exorcist and regulations concerning places that are required to exorcise possessed people. The third chapter describes position of priest exorcist under the polish criminal law and the criminal procedure. Moreover, it highlights the original lawful of every act of exorcist during the exorcism. The last chapter belabor the point of civil consequences of an exorcism. Furthermore, that chapter focuses on rights that possessed person have and is obliged to demand from priest or diocese. Also that part of my master’s thesis presents an existing possibility for a priest or diocese that performing exorcisms of having an insurance. The summary contains a conclusion that points out the challenges that will appear in the future connected with that issues.