STRESZCZENIETematyka niniejszej pracy przewija się w kwestii prowadzenia polityki w Rzymie w okresie wojen domowych przypadających na panowanie Cezara i II triumwirat. Praca dotyczy opisu narzędzi i możliwości, za pomocą których, polityk w Rzymie uzyskiwał poparcie wyborców. W dalszej części pracy, wymienione na wcześniejszych stronicach odpowiednie sposoby i narzędzia prowadzenia rzymskiej polityki, są odniesione do konkretnych faktów z czasów walki o władzę Gajusza Juliusza Cezara i jego następców politycznych (triumwirowie). Zbadany został wpływ procesji pogrzebowych, triumfów, różnego rodzaju widowisk na społeczny wizerunek danego polityki i kształtowanie świadomości historycznej Rzymian. Opisano mechanizmy, za pomocą których politycy wywierali wpływ na lud oraz zmiany rzymskiego systemu politycznego i społecznego omawianego okresu historycznego. Następnie szczegółowo przedstawiono perypetie sprawowania władzy przez Cezara, po fakcie przejścia przez Rubikon i do czasu jego zamordowania. W dalszej kolejności zajęto się tematyką i kwestiami związaną z II triumwiratem i toczoną wojną domową z siłami republikańskimi i sytuacjami spornymi pomiędzy samymi triumwirami. W konkluzji ujęto, że rzymski system polityczny, przez wzgląd na czynniki natury społecznej, ekonomicznej, ustrojowej i inne, nieuchronnie zmierzał w kierunku monarchicznym. Spowodowane to było zachwianiem równowagi ustrojowej władzy okresu klasycznej republiki i zaistniałymi zmianami kwestii wpływających na zakres zadań realizowanych przez państwo. Rozrost państwa i wzrost znaczenia jednostki w systemie sprawowania władzy, przy znacznej polaryzacji majątkowej społeczeństwa powodował patologie w wykonywaniu władzy. Nieustanne naginanie powszechnie obowiązującego prawa, w konsekwencji trwające permanentnie, doprowadziło do drastycznego kryzysu republiki w okresie sprawowania władzy przez Cezara i triumwirów. W pracy wyjaśnieniu ulega pogląd, że monarchia stanowiła naturalną konsekwencję zaistniałych wcześniej zmian w rzymskiej państwowości i niezależnie, który z triumwirów przejąłby władzę, lub którekolwiek stronnictwo polityczne uczyniłoby ten krok, system sprawowania władzy dokonałby ewolucji w stronę monarchii. Problem ustrojowy okresu wojen domowych polegał na określeniu norm nowego systemu sprawowania władzy, nie de facto na kwestii, czy Rzym zostanie państwem o republikańskiej, czy monarchicznej formie ustrojowej. Ostatecznego ukształtowania nowego systemu sprawowania władzy w Rzymie dokonał August. Ustanowił on normy, które ze zmianami przetrwały przez trzy najbliższe stulecia, po czym ustrój polityczny państwa na stałe stał się już monarchią i to oficjalnie.
SUMMARYThis thesis aims to describe the role of Gaius Julius Caesar as a politician and general towards the end of the Republic. This thesis presents an analysis of the propaganda strugles following the death of Caesar, when his name became a crucial factor for all opposing parties. Caesar and the great symbolism of his name after his death. When Caesar's murders used his name in their propaganda to denounce him, for most Romans. In a meeting near Bologna in October 43 BC, Octavian, Antony, and Lepidus formed a junta called the Second Triumvirate. This explicit arrogation of special powers lasting five years was then supported by law passed by the plebs, unlike the unofficial First Triumvirate formed by Pompey, Julius Caesar, and Marcus Licinius Crassus. Many Romans and especially members of the senate were not fully aware of how important this man had been to Rome. The formula for the Republic was exhausted and, especially after Caesar, many people believed that a good leader was better than old ideals. Gaius Julius Caesar Octavian posed as the son of the divine Caesar which also gave him godlike features. Oktavian's propaganda was based on the assumption that the divine son of the divine Caesar would restore the Republic to its former glory under his supervision. Such an impression gave the feeling that Rome would not breach with tradition and at the same time would have Caesar's successor who would attend to matters especially of interest to the plebs. Julius Caesar is seen as the main example of Caesarism, a form of political rule led by a charismatic strongman whose rule is based upon a cult of personality, whose rationale is the need to rule by force, establishing a violent social order, and being a regime involving prominence of the military in the government. Winning the final battle in Actium Octavian the dominant position in the Rome. Subsequently, he became the princeps of Rome over the following years which was the biggest step in the transition from a Republic to the Roman Empire. Octavian had previously shown little mercy to surrendered enemies and acted in ways that had proven unpopular with the Roman people, yet he was given credit for pardoning many of his opponents after the Battle of Actium. After Actium and the defeat of Antony and Cleopatra, Octavian was in a position to rule the entire Republic under an unofficial principate but he had to achieve this through incremental power gains. He did so by courting the Senate and the people while upholding the republican traditions of Rome, appearing that he was not aspiring to dictatorship or monarchy.
