Dialog kulturowy między społecznościami koczowniczymi a osiadłymi w świetle teorii J.H. Stewarda.

Prezentowana praca jest próbą zrekonstruowania mechanizmów kontaktów między pradziejowymi społecznościami koczowniczymi a osiadłymi, poprzez zastosowanie teorii zmiany kulturowej Juliana H. Stewarda. Jednocześnie praca podejmuje tematykę możliwości zastosowania wymienionej wyżej teorii w archeologii. W tym celu praca zawiera opis przybliżający teorię J.H. Stewarda z szczególnym naciskiem na dwie koncepcje: ekologii kulturowej oraz poziomów integracji społeczno-kulturowej. W dalszej części pracy przedstawione zostały archeologiczne przykłady kontaktów społeczności koczowniczych i osiadłych, które następnie analizowano poprzez zastosowanie teorii J.H. Stewarda. Przedstawione przykłady archeologiczne obejmują tematykę obrazu kulturowego na terenie Grecji kontynentalnej w okresie wczesnej i środkowej epoki brązu oraz kontakty kultury Cucuteni-Trypole z kulturami kręgu stepowego w okresie schyłkowego eneolitu oraz wczesnej epoki brązu na terenach stepu nadczarnomorskiego. Praca czerpie z dorobku nauk archeologicznych oraz etnograficznych.

The following thesis aims to present mechanisms governing contact between prehistoric nomadic and sedentary communities, applying the theory od cultural change by Julian H. Steward. Simultaneously it also adresses the issue of employing the afore-mentioned theory in archaeology. For this purpose the thesis provides a describtion explaining J.H. Steward's theory with particular mention of two ideas: cultural ecology and levels of sociocultural integration. Further are presented archaeological examples of contact between nomadic and sedentary communities, which are analised through application of J.H Steward's theory. The presented archaeological examples cover the topic of the cultural situation in continental Greece in the Early and Midlle Bronze Age period and also the contact of Cucuteni-Trypole cuture with the Caspian steppe cultures during the Late Eneolthic and Early Bronze Age. This thesis makes use of the scientific fields involving archaeology and etnography.