Wojna cesarza Aureliana z Palmyrą w 272 roku n.e

The settlement of the conflict between Roman Empire and the newly created political significance of Palmyra was an important event into a way to redevelopment of the state to so called Late Roman Empire. This work presents the fates of emperors Aurelian war against Palmyrene rulers Vaballathus and Zenobia in 272 AD. Attention was also paid to the background of this events and the forces and tactics of both sides. The research is based on paramount Roman sources for this period- “The New History” by Zosimos, and biographies from Historia Augusta. Works of Aurelius Victor, Festus and Eutropius were also used, as well as the results of archaeological researches in Palmyra. The X century account of Persian scholar Al-Tabari had minor role.

Rozstrzygnięcie konfliktu pomiędzy Cesarstwem Rzymskim, a państwem stworzonym wokół syryjskiej Palmyry było jednym z kluczowych kroków na drodze ku przebudowie państwa w kierunku tzw. Późnego Cesarstwa Rzymskiego. Poniższa praca przedstawia przebieg wojny cesarza Aureliana z władającymi Palmyrą Waballatem i Zenobią. Bez wzmożenia się w ciągu III wieku zagrożeń zewnętrznych oraz wewnętrznych problemów cesarstwa Palmyra nie uzyskałaby pozycji dostatecznie silnej, aby zagrozić rzymskim prowincjom wschodnim. Z teg powodu przedstawiona została polityczna sytuacja regionie oraz rola Septymiusza Odenata jako właściwego twórcy politycznego i militarnego znaczenia Palmyry. Oprócz opisu działań zbrojnych, usiłowano poruszyć organizacyjne aspekty kampanii, siły obu stron i ich specyfikę oraz zastosowaną przez dowódców strategię. Praca została oparta na głównych źródłach do tego okresu- „Nowej Historii’ Zosimosa oraz Historia Augusta, zbiorze biografii cesarzy i uzurpatorów. Zostały również wykorzystane brewiaria Aureliusza Wiktora, Eutropiusza i Festusa oraz wyniki badań archeologicznych na terenie Palmyry. Odpowiedni fragment pochodzącego z X wieku świadectwa perskiego uczonego Al- Tabariego odegrał jedynie pomocniczą rolę.