Rekonstrukcja genotypu i charakterystyka morfologiczna wojownika scytyjskiego z okresu halsztackiego

Koczownicze plemiona scytyjskie, żyjące we wczesnej epoce żelaza, stanowią jedną z najbardziej zagadkowych populacji historycznych. Scytowie nie byli zwykłymi koczownikami zajmującymi się hodowlą, ale również wojownikami. Ślady ich ekspansji odnajdujemy również na terenie Polski. Celem niniejszej pracy jest kompleksowa analiza materiału kostnego wojownika Scytyjskiego z okresu halsztackiego, wyeksplorowanego na terenie Polski, wzbogacona o analizę stabilnych izotopów węgla (δ13C) i azotu (δ15N), analizę kopalnego DNA oraz rekonstrukcję przyżyciowego wyglądu twarzy na podstawie czaszki.Badany osobnik pod względem cech morfologicznych wykazuje spore podobieństwo do populacji scytyjskiej z Ukrainy. W niniejszej pracy badany osobnik jest reprezentantem haplogrupy U5a, która była powszednia w środkowej i wschodniej części Europy. Natomiast dane trwałych izotopów nie wskazują na wyraźny rozdział między badanym osobnikiem i mieszkańcami grodziska w Koziegłowach. Oznacza to, że dany osobnik pod względem diety miał bardzo podobną do osobników zamieszkujących gród.W niniejszej pracy zastosowanie szerokiego wachlarza metod zaowocowało sporą ilością informacji na temat badanego osobnika odkrytego w Koziegłowach.

The nomadic Scythian tribes, living in the early Iron Age, are one of the most mysterious historical populations. The Scythians were not ordinary breeding nomads, but also warriors. Traces of their expansion are also found in Poland.The aim of this work is to comprehensively analyze the bone material of Scythian warrior from the Hallstatt period, which was explored in Poland, enriched with stable isotope analysis of carbon (δ13C) and nitrogen (δ15N), ancient DNA analysis and reconstruction of facial appearance from the skull.The test subject in terms of morphological features is quite similar to the Scythian population from Ukraine. In this study, the subject is a representative of the haplogroup U5a, which was common in central and eastern Europe. Whereas data of stable isotopes do not indicate a clear separation between the examined individual and the inhabitants of the castle town in Koziegłowy. This means that the individual in terms of diet had a very similar to the individuals inhabiting the castle town.In this work, the use of a wide range of methods resulted in a large amount of information about the subject examined in Koziegłowy.