Linguistic interference in translation between Polish and Swedish concerning Swedish fundament

Analiza materiału badawczego pod kątem relacji pozycji struktur inicjalnych w zdaniach szwedzkich i polskich względem siebie udowadnia występowanie w procesie przekładu zjawiska interferencji, o czym świadczy globalny, 63-procentowy poziom adekwatności pomiędzy lokalizacją szwedzkich fundamentów i ich polskich odpowiedników.Badania kontrastywne, które w niniejszej pracy stanowią punkt wyjścia dla badań nad procesem przekładu, pozwalają zauważyć, że najdłuższe pod względem liczby wyrazów ekwiwalenty szwedzkich fundamentów zajmują dokładnie te same otwierające pozycje zdań w tekście źródłowym. Na tej podstawie udało się zweryfikować hipotezę zawartą w celu pracy, mianowicie że w translacji to język wyjściowy polski w znacznym stopniu determinuje składnię języka szwedzkiego. Wybrane fragmenty obu tekstów jednoznacznie wskazują na to, że interferencja, będąca wypadkową pracy tłumacza, skutkuje nie jedynie transferem pozycji inicjalnych członów źródłowych. Siła jej oddziaływania prowadzi do podporządkowania tekstu docelowego względem tekstu wyjściowego, co skutkować może nawet stylizowaniem składni zdania docelowego tak, by przywodziła ona na myśl składnię powszechnie występującą w zdaniu źródłowym. Pozwala to otworzyć debatę na temat wpływu jęzka polskiego na fudamenty szwedzkie, a niezaprzeczalnie założyć, że interferencja jest zjawiskiem naturalnym, wpisanym w kontekst kontaktu dwóch języków w umyśle produkującego tekst. Na tej podstawie właśnie można rozpatrywać transfer struktur i prawo interferencji jako narzędzia uniwersalnej polityki tłumaczeniowej, czy innymi słowy uniwersaliów tłumaczeniowych.Nie bezzasadnie eksploruje się różne kierunki oraz kategorie działania interferencji i związanego z nim prawa, ponieważ rozgraniczenie pomiędzy językiem pierwszym i drugim (adekwatnie źródłowym i docelowym) nie musi być oczywiste. Wyniki niniejszych badań wskazują na to, iż interferencja językowa zauważalna była przede wszystkim na poziomie S2 w kierunku S1, przy założeniu, że notacja ta odnosi się kolejno do systemów języków drugiego oraz ojczystego tłumacza.Nie wolno zapominać, że w kontekście podobnych badań, a w szczególności tych posługujących się metodologią korpusową, należy wyraźnie sprecyzować, które struktury przyjmuje się jako wzajemnie ekwiwalentne oraz w jaki sposób ekwiwalencja na płaszczyźnie syntaktycznej rozumiana jest przez badacza. Składnia zdania sugeruje występowanie określonego porządku pomiędzy członami będącymi jego składowymi, dlatego kwestie zrozumienia związków strukturalnych zdań wszystkich porównywanych języków oraz uściślenia definicji ekwiwalencji strukturalnej pomiędzy językami stają się niebagatelnej wagi.

This essay concentrates on confrontational methods in translation between Polish and Swedish. The purpose of this study is to investigate the influence of linguistic interference on the character of Swedish fundament in case of a Polish-Swedish translation. The investigation focuses on verifying the hypothesis that the source language (Polish) determines the target language’s (Swedish) syntax.The essay is divided into two parts. The theoretical part addresses the problems posed by contrastive linguistics, the question of a relationship between translation and contrastive linguistics, and descriptions of terms such as interference and fundament. The results based on a language material derived from Maria Renata Mayenowa's literary article "Teoria tekstu a tradycyjne zagadnienia poetyki" and its Swedish translation by Gösta Lavén and Jerzy de Kamiński are presented in the empirical section.Language material was analyzed using two linguistic methods, ie. the one-way comparative method, as well as the inductive method. The first method is used to identify similarities and differences between compared languages. The inductive method is based on analyzing individual cases, which results in formulating more universal conclusions about the types of phenomena. Tertium comparationis that serves as a link between two languages while making a description of a particular language category is translational equivalence.Toury's (1995) law of interference means that while a text is translated, there arises a tendency of reflecting phenomena that are linked to the semantic and syntactic levels of a source language text. The analysis shows that the positioning of fundaments’ equivalents in the source language sentences is the same for the most fundaments in the target language text. The research also proves that the stylistic requirements of the source language determine the organization of the target text by adapting it to the stylistic level of the translated text. Moreover, the analysis carried out in this essay leads to a conclusion that the translator's second language (translation’s source language) is dominant in the translation process. It influences the translation’s target language even though the translator's proficiency in their first language is higher.