Problematyka walki informacyjnej w relacjach Rosji z wybranymi państwami europejskimi. Perspektywa medioznawcza

Oddziaływanie mediów na rozwój stosunków międzynarodowych jest faktem udowodnionym jeszcze w ubiegłym stuleciu. Wraz z ewolucją technologii informacyjnych wzrasta ryzyko zastosowania przez aktorów politycznych strategii lub/i taktyki tzw. walki informacyjnej, którą można uznać za zagrożenie dla bezpieczeństwa międzynarodowego – jej zasięg nie ma granic fizycznych, nie wymaga wysokich nakładów finansowych ani czasowych, jej potencjalnym uczestnikiem lub/i ofiarą może być każdy nieświadomy obywatel. W ciągu ostatnich pięciu lat znacznie wzrosły zainteresowanie rosyjską kampanią dezinformacyjną i liczba opracowań dotycząca tej problematyki. Celem prezentowanej pracy jest analiza cech walki informacyjnej prowadzonej przez Federację Rosyjską oraz przegląd narzędzi perswazyjnych stosowanych w rosyjskich przekazach medialnych. Podstawą współczesnych badań nad tą problematyką stały się wydarzenia na Ukrainie z 2014 r., której to interwencji i akcji zbrojnej towarzyszyła rosyjska kampania dezinformacyjna i propagandowa, skierowana do różnych grup odbiorców (zarówno do Rosjan, jak i obywateli państw zachodnich). Przykład Ukrainy przyczynił się do wzrostu świadomości społecznej na temat bezpieczeństwa informacyjnego i istniejących zagrożeń informacyjnych w krajach Europy, a również zapoczątkowało aktywność niektórych organizacji pozarządowych, zajmujących się weryfikacją (dez)informacji i propagandy w mediach rosyjskich. Wybrany temat jest traktowany jako zagrożenie dla bezpieczeństwa w Europie. Przedstawiony w niniejszej pracy zbiór danych, komentarzy, przegląd literatury i analiza mogą posłużyć jako punkt odniesienia dla dalszych badań.

The influence of the media on the development of international relations was proven in the last century. Followed by evolution of information technology, the risk of using political strategies and/or tactics of information warfare by political actors is increasing. The issue can be considered as a threat to international security as its range has no physical boundaries, it does not require large financial or time expenditure and its potential participant and /or victim may be any unconscious citizen. An interest in the Russian disinformation campaign and the number of research on this subject has increased significantly over the last five years. The aim of the presented work is to analyze the characteristics of information warfare carried out by the Russian Federation and to review the persuasive tools used in Russian media. Events in Ukraine since 2014, where intervention and armed action were accompanied by Russian disinformation and propaganda campaign targeted at various groups of recipients (both Russians and citizens of Western countries), served as the basis of contemporary research on this issue. The example of Ukraine contributed to the increase of public awareness about information security and existing information threats in European countries and initiated the activities of some non-governmental organizations that verify (dis)information and propaganda in Russian media. The selected topic is treated as a threat to security in Europe. The data set, comments, literature review and analysis presented in this work can be used as a reference for further research.