ULOTKI DOTYCZĄCE OBIEKTÓW RELIGIJNYCH W TŁUMACZENIU

The thesis analyses the most appropriate strategies to use while translating religious leaflets which also serve as tourist texts. The paper is divided into three chapters: the first being theoretical part describing religion as a cultural component and the translation of religious discourse, while the second also being theoretical, focuses on religious texts as tourist texts and their translation. The third chapter presents the analysis divided into three sections dealing with different criteria used while analyzing: order, strategy and register. In the analysis three leaflets from Polish churches are analyzed together with their translations into English as well as two leaflets from English churches along with their translations into Polish. The analysis of all examples proves that there are various approaches to translating religious texts when it comes to the order and the register of both source text and target text. The order of texts translated from Polish to English seemed either changed because of the belief it is reasonable to do so or not altered basing it on willingness to keep the information in the order in which tourists will see places in church. On the other hand, texts from English churches and Polish translations mostly seem to include the same order. When it comes to register, Polish texts and English translations have the same register, that is, formal and indirect, which may suit Polish audience but not necessarily English one. More reasonable decisions were made in translating English texts into Polish because of changing the informality and directness of the source text into formality and indirectness of the target text. What seems to be consistent in most cases is the use of neutralizing strategy to translate such a specific type of tourist texts. As this dissertation demonstrates, all in all, neutralizing proves itself to be most frequently chosen among three strategies (domestication, foreignization and neutralizing) and therefore can be considered the most suitable to translate religious leaflets.

W niniejszej pracy magisterskiej analizowane są najodpowiedniejsze strategie do tłumaczenia ulotek dotyczących obiektów religijnych, które również pełnią funkcję tekstów turystycznych. Ta praca obejmuje trzy rozdziały: dwa teoretyczne oraz jeden analityczny. Pierwszy rozdział teoretyczny opisuje religię jako element kultury oraz tłumaczenie dyskursu religijnego, natomiast drugi rozdział teoretyczny obrazuje teksty religijne jako teksty turystyczne oraz ich przekład. Trzeci rozdział skupia się na analizie podzielonej na trzy kryteria użyte podczas badania przykładów: kolejność informacji, strategia tłumaczenia oraz rejestr. Do analizy wybrano trzy ulotki z polskich kościołów wraz z ich angielskimi tłumaczeniami oraz dwie ulotki z angielskich kościołów, również z ich tłumaczeniami na język polski. Analiza wszystkich przykładów udowadnia, iż jest wiele różnorodnych podejść do tłumaczenia tekstów religijnych, jeśli chodzi o kolejność informacji oraz rejestr zarówno tekstu źródłowego, jak i tekstu docelowego. Kolejność informacji w polskich tekstach tłumaczonych na język angielski wydaje się albo zmieniona z powodu przekonania, że takie działanie jest uzasadnione lub niezmieniona, co opiera się na chęci pozostawienia informacji w kolejności, w której turyści będą zwiedzali kościół. Z drugiej strony, teksty z angielskich kościołów i ich polskie tłumaczenia w większości wydają się posiadać taką samą kolejność informacji. Jeśli chodzi o rejestr, polskie teksty i ich angielskie tłumaczenia posiadają ten sam rejestr, to znaczy, oficjalny i wyrażający dystans, co może odpowiadać polskim odbiorcom, lecz nie koniecznie angielskim. Bardziej rozsądną decyzję podjęto podczas tłumaczenia angielskich tekstów na język polski, ponieważ zdecydowano się zmienić nieoficjalność i bezpośredniość tekstu źródłowego na oficjalność i dystans tekstu docelowego. Jednak najbardziej konsekwentne wydaje się użycie strategii neutralizacji do tłumaczenia jakże specyficznego gatunku tekstów turystycznych. Ogólnie rzecz biorąc, niniejsza praca wykazuje, iż neutralizacja jest najczęściej wybieraną strategią spośród trzech możliwych (udomowienie, egzotyzacja oraz neutralizacja) i z tego powodu może być uważana za najodpowiedniejszą przy tłumaczeniu ulotek religijnych.