Sytuacja Ajnu we współczesnej Japonii

W artykule podjęto próbę analizy, w nurcie postkolonialnym, relacji Ajnu, rdzennych mieszkańców Japonii z jej obecnie dominującymi etnicznie obywatelami – Japończykami. Celem tekstu jest przybliżenie współczesnych problemów japońskich autochtonów, z jakimi borykają się pomimo coraz większej świadomości swojej własnej odrębności oraz swoich praw. Kwestia ta jest istotna, ponieważ Japonia mimo transformacji i modernizacji, wciąż nie wyzbyła się krzywdzących stereotypów dotyczących mniejszości etnicznych, zakorzenionych mocno w przestarzałym przekonaniu o wyższości kultury japońskiej. Czy kraj, pretendujący do miana nowoczesnego partnera biznesowego, chwalący się wysoką jakością życia, może zatem jawnie dyskryminować swych rdzennych mieszkańców i dumnie zaprzeczać swym wielokulturowym korzeniom? W artykule ukazano przekrój losów Ajnu, od pierwszych kontaktów ajnusko-japońskich, po obecne, mocno akcentowane, działania samych autochtonów, na rzecz poprawy własnej przyszłości. W tym wszystkim nie pominięto również roli polskich badaczy oraz historii zażyłości relacji pomiędzy Ajnu i Polakami.

The article tries to analyse, through the postcolonial lenses, the relationship between the Ainu, aboriginal inhabitants of Japan, with its current ethnically dominant citizens – Japanese. The main goal of this thesis is to bring the topic of present problems that Ainu have to face regardless of the increasing awareness about their unique identity and rights. This is an important subject, as Japan, despite having gone through transformation and modernization, have not yet got rid itself of harmful stereotypes that it bears against ethnic minorities, which are rooted deeply in outdated convictions about superiority of Japan's culture. Can country, that is aspiring to be a modern business partner on an international arena, that boasts about its citizens’ high quality of life, allow itself to openly discriminate its indigenous people and proudly deny its multicultural legacy? This article takes a look into the history of Ainu’s fate, since the first contacts that were made between Ainu and Japanese citizens, until current, heavily stressed, actions taken by Ainu to improve the future of their people. Thesis also focuses on the role of Polish researchers and the relation between Ainu people and Poles.