Wysokościowy Obrzęk Płuc (HAPE) w praktyce Ratownika Medycznego-studium przypadku.

INTRODUCTION Climbing in the high mountains, it is necessary to be aware that the alpine environment is affected by many stress factors that influence physiology and functioning of the human body. The most important of them is low atmospheric pressure, which causes a decrease in the oxygen partial pressure. The body exposed to this factor activates many mechanisms that enable proper functioning at heights, high altitude. The process is called acclimatisation. The correct acclimatisation is the „gold standard” in the prevention of mountain sickness. However, sometimes the body cannot cope with the low pressure in spite of the proper acclimatisation. As a result, the AMS or the HAPE may be developed. If that happens, a proper diagnosis and an implementation of appropriate treatment play the key role in saving lives. THE AIM OF THE STUDY The aim of the study was to present rescue operations conducted in high mountain conditions in a patient who developed high altitude pulmonary edema. MATERIAL AND METHODS The case-study method and analysis of the medical documentation, collected as a part of the “The Safe Kazbek” project, were used. CONCLUSIONS The risk of HAPE development depends on many factors, including lack of proper acclimatization, altitude above sea level. HAPE most often requires differentiation with acute circulatory failure and pulmonary embolism. Proper acclimatization is one of the basic conditions preventing its development. Professional assistance provided by a paramedic in the high mountains requires extensive knowledge in the field of mountain medicine, high physical fitness but above all great knowledge and professional skills as well as prudent and decisive rescue action.

WSTĘP Wybierając się w wysokie góry, należy mieć świadomość, iż środowisko wysokogórskie charakteryzuje się działaniem wielu czynników stresowych wpływających na fizjologię i funkcjonowanie ludzkiego organizmu. Najważniejsze z nich to niskie ciśnienia atmosferyczne pociągające za sobą spadek ciśnienia parcjalnego tlenu. Organizm poddany na działanie tych czynników uruchamia szereg mechanizmów, mających umożliwić mu prawidłowe funkcjonowanie na wysokości. Proces ten nosi nazwę aklimatyzacji. Prawidłowa aklimatyzacja jest „złotym standardem” w profilaktyce choroby wysokogórskiej. Zdarza się jednak, iż w pewnych sytuacjach organizm, pomimo prawidłowej aklimatyzacji, nie poradzi sobie z tymi czynnikami. Wówczas rozwinąć się może AMS lub HAPE. Gdy dojdzie do takiej sytuacji, kluczową rolę ogrywa właściwe rozpoznanie i jak najszybsze wdrożenie odpowiedniego leczenia. CEL PRACY Celem pracy było przedstawienie działań ratunkowych prowadzonych w warunkach wysokogórskich u chorego, u którego rozwinął się wysokościowy obrzęk płuc. MATERIAŁ I METODY W pracy wykorzystano metodę studium przypadku, poddając analizie dokumentację medyczną zgromadzoną w ramach realizacji projektu „Bezpieczny Kazbek”. WNIOSKI Ryzyko rozwoju HAPE uzależnione jest od wielu czynników m.in. braku właściwej aklimatyzacji, wysokości nad poziom morza na jakiej przebywa poszkodowany. HAPE wymaga najczęściej różnicowania z ostrą niewydolnością krążenia pochodzenia centralnego i zatorowością płucną. Właściwie przeprowadzona aklimatyzacja wysokogórska jest jednym z podstawowych warunków zapobiegających jego rozwojowi. Profesjonalne udzielanie pomocy w górach wysokich przez ratownika medycznego wymaga szerokiej wiedzy z zakresu medycyny górskiej, dużej sprawności fizycznej ale przede wszystkim dużej wiedzy i umiejętności zawodowych i rozważnego ale i zdecydowanego działania ratunkowego.