Praca stanowi próbę zdefiniowania oraz ilustracji mitu “amerykańskiego snu” w odniesieniu do życiorysu oraz kinematografii Charlesa Chaplina. Rozważania otwiera teza, według której mit wykazany w karierze Chaplina zostaje poddany krytyce w jego twórczości, oraz charakterystyka pojęć: mitu, filmu oraz kina. Do zawężenia pojęcia mitu użyte zostają m. in. wskaźniki zaproponowane przez Jennifer Hochschild. Wprowadzenie zawiera także opis metodologii badań oraz porządek pracy podzielonej na rozdziały.Celem części pierwszej jest przedstawienie życiorysu Charlesa Chaplina, by na jego podstawie potwierdzić obecność mitu American Dream. Szczegółowy opis trudnego dzieciństwa oraz rozwijającej się kariery aktorskiej pozwala na zobrazowanie punktu wyjściowego realizacji mitu i akcentuje punkt odniesienia do osiągniętego sukcesu. W rozdziale opisane są warunki, w jakich Chaplin w dzieciństwie się wychowywał, okoliczności, które zainspirowały go do podjęcia ścieżki aktorskiej bez względu na przeciwności losu a także nieznane szerzej anegdoty, jak np. poznanie kompozytora Claude’a Debussy’ego w paryskim teatrze. Część druga ma za zadanie przybliżenie charakterystyki sztuki filmowej ze szczególnym uwzględnieniem komedii przy użyciu narzędzi do analizy filmowej zaproponowanych m.in przez Alicję Helman i Paula Babiaka. Jako pierwsze przedstawione są najważniejsze elementy dzieła filmowego, jak montaż, język filmowy,estetyka oraz odbiorca. W dalszym toku pracy przytoczony jest krótki rys historii kina. Rozdział zawiera też rozwiniętą charakterystykę komedii, z akcentem na komedię slapstickową oraz jej cechy charakterystyczne. Nie sposób nie pominąć przy komedii slapstickowej wyznaczników tzw. komedii keystonowskiej, właściwej sztuce filmowej wytwórni, w której Chaplin stawiał swoje pierwsze kroki przed kamerą. Do przykładów twórców komedii slapstickowej należy zaliczyć poza Charlesem Chaplinem Bustera Keatona i Harolda Lloyda. Następnie na przykładzie wybranych dzieł, w tym m.in. “Pieskie życie”, “Brzdąc”, “Dyktator” i “Monsieur Verdoux” przybliżona zostaje twórczość chaplinowska z uwzględnieniem ciekawostek dotyczących realizacji.Trzeci rozdział poświęcony jest odbiorowi przekazu filmowego oraz przedstawieniu mitu American Dream w wymienionych w rozdziale drugim pozycjach filmowych. Za pomocą wskazanych przez Katarzynę Ślebarską czynników wpływających na odbiór komunikatu w filmie możliwa jest próba wyjaśnienia fenomenu popularności filmu chaplinowskiego oraz zawartych w nim przekazów. Jako kluczowy element przekazu występuje w nich rozpoznawalna postać trampa - włóczęgi. Pierwotnie jego wszechstronność miała służyć możliwości umieszczenia bohatera w najróżniejszych sytuacjach, jakich wymagała akcja komedii slapstickowej, jednak wraz z rosnącą niezależnością twórczą tramp stawał się nośnikiem myśli reżyserskiej, by za jego pomocą zilustrować amerykański sen w perspektywie krytycznej. Odejście od groteski w kierunku realizmu w filmach Chaplina może być według kryteriów przedstawionych przez Małgorzatę Choczaj odzwierciedleniem potrzeby ówczesnego widza na treść filmową, poruszającą istotne politycznie lub społecznie zagadnienia, lecz także potrzebą zobrazowania przez twórcę fałszywości tytułowego mitu przy użyciu ikonicznego trampa.Rozważania kończą propozycje interpretacji przedstawień mitu amerykańskiego snu w odniesieniu do dzieł filmowych wymienionych w rozdziale drugim. Pierwszą jest krytyka państwa amerykańskiego przez pryzmat rozwarstwienia społecznego i przepaści ekonomicznej, skutecznie uniemożliwiającej ambitnemu obywatelowi poprawienie swoich warunków bytowych w dążeniu do szczęścia. Jako druga wymieniona jest perspektywa ekonomiczna, w której do analizy posłużyło pojęcie industrializacji i tayloryzmu. Trzecią, ostatnią wizją krytyką mitu zasugerowaną w rozważaniach jest hipokryzja państwa amerykańskiego, przedstawiającego się jako strzegące globalnego porządku, równolegle czyniąc z wojny źródło zysku bez względu na ofiary.
The below work is an attempt to illustrate the myth of the "American dream" in regards to Charles Chaplin's biography and films created. The analysis starts with a statement that the myth demonstrated in Chaplin's career is criticized in his work, and then with characteristics and definitions of myth, film and cinema. To limit the idea of a myth, among others, indicators suggested by Jennifer Hochschild are presented. The introduction also describes the research methodology and the chapter content order.The purpose of the first chapter is to present Charles Chaplin's biography to confirm the realization of the American Dream myth. A detailed description of a difficult childhood and a developing acting career illustrates the starting point for the fulfillment of the myth and emphasizes the reference to the success achieved. The part describes as well the conditions in which Chaplin was brought up as a child, the circumstances that inspired him to take up the acting path regardless of adversities, as unknown anecdotes, such as meeting the composer Claude Debussy in a Parisian theatre.The second part aims to introduce the characteristics of film art, with particular highlight on comedy, using film analysis tools suggested by, among others, Alicja Helman and Paul Babiak. Firstly, the most important elements of a film work are presented, such as editing, language of film, aesthetics and the recipient. Secondly, a short outline of the history of cinema is depicted. The chapter also includes an elaboration on the concept of comedy, with an emphasis on slapstick comedy and its indicators. The analysis includes the elements of the slapstick comedy and Keystone comedy, typical the film studio in which Chaplin took his first steps in front of the camera. Examples of the creators of slapstick comedy include Buster Keaton and Harold Lloyd, as opposed to Charles Chaplin. Following, selected filmworks, such as "A Dog’s Life", "The Kid", "The Dictator" and "Monsieur Verdoux" are discussed as examples ofChaplin's work, taking into account the interesting facts about the productions.The third chapter is intended for definition of the reception of the film message and the presentation of the American Dream myth in the filmworks mentioned previously in the second chapter. By using the indicators impacting the reception of the message in the film, pointed out by Katarzyna Ślebarska, it is possible to attempt to explain the phenomenon of popularity of the Chaplin cinema and its communication. The crucial part in the process is the recognizable figure of a tramp. Originally, his versatility was intended to allow the protagonist to be placed in a variety of situations required by the action of a slapstick comedy, but upon gained independence in production, the tramp became a carrier of director’s thought to picture the American dream in a critical perspective. The divergence from the grotesque towards realism in Chaplin's films may be, according to the criteria presented by Małgorzata Choczaj, a reflection of the viewer's expectations for film content at the time, addressing politically or socially significant issues, but also the artist's need to display and accent the falsity of the myth using an iconic figure.The thesis ends with suggestions for the interpretation of the American Dream depictions as a myth in relation to the filmworks listed in the second chapter. The first is the criticism of the United States of America through the prism of social and economic gap that effectively prevents an ambitious citizen from improving his living conditions in their pursuit of happiness. The second perspective mentioned is the economic one in which the frames of industrialization and Taylorism. The third and final view of interpretation of the myth suggested in the analysis is the hypocrisy of the America, presenting itself as guardian of the global order, simultaneously making the war a source of profit regardless of the victims.
