Predicative adverbs and adjectives with infinitival subjects : a corpus investigation

Celem artykułu jest porównanie ze sobą dwóch konstrukcji predykatywnych w języku polskim, w których podmiotem jest fraza bezokolicznikowa: konstrukcji z przysłówkami predykatywnymi i konstrukcji z przymiotnikami predykatywnymi. Ta ostatnia konstrukcja, o postaci "przymiotnik predykatywny + łącznik + podmiot bezokolicznikowy", nie została wcześniej opisana w polskiej literaturze dotyczącej predykacji, łączników czy podmiotów bezokolicznikowych. Na podstawie danych korpusowych, przede wszystkim z Narodowego Korpusu Języka Polskiego, pokazujemy, że konstrukcja ta jest znacznie rzadsza niż analogiczna konstrukcja z przysłówkami predykatywnymi. Twierdzimy także, że w zasadzie te same predykaty mogą zostać zrealizowane albo jako przysłówki, albo jako przymiotniki, gdy podmiotem jest fraza bezokolicznikowa - obserwowane różnice nie mają charakteru systemowego, a wynikają jedynie z braków w leksykonie lub z tego, że nie zawsze przymiotniki i odpowiadające im przysłówki mają te same zestawy znaczeń. W szczególności pewne predykaty wyrażające modalność nieepistemiczną mogą być wyrażone tylko za pomocą przymiotników, gdyż odpowiadające im przysłówki nie wyrażają takiej modalności. Artykuł omawia także nowe dane korpusowe stanowiące dodatkowy argument za hipotezą, że przyczyną znacznie niższej frekwencji przymiotników predykatywnych niż przysłówków w omawianych konstrukcjach jest to, że - aby możliwe było połączenie przymiotnika predykatywnego z podmiotem bezokolicznikowym - podmiot ten musi ulec składniowej nominalizacji, podczas gdy przysłówki mogą łączyć się z podmiotami bezokolicznikowymi bezpośrednio; stąd preferencja dla składniowo prostszych konstrukcji z przysłówkami.

The aim of this paper is to compare two Polish predicative constructions with infinitival subjects, namely those with predicative adverbs and those with predicative adjectives. The latter construction, of the form "predicative adjective + copula + infinitival subject" has hardly been noticed in Polish literature on predication, copulas, or infinitival subjects. On the basis of corpus data, mainly from the National Corpus of Polish, we demonstrate that this construction is much rarer than the analogous construction with predicative adverbs. We also show that roughly the same predicates may be expressed as either adverbs or as adjectives when the subject is an infinitival phrase - any observed differences are not systematic but rather stem from lexical gaps and differences in the meanings of particular adverbs and adjectives. In particular, certain modal predicates may only be expressed as adjectives because the corresponding adverbs do not express the same non-epistemic modal meanings. Finally, we provide new corpus evidence for an earlier claim that predicative adjectives are much rarer than adverbs when the subject is infinitival because they require this subject to undergo covert nominalisation; as adverbs combine with infinitival subjects directly, they are usually preferred.