Tematem niniejszej pracy magisterskiej jest polski związek sportowy i jego prawa wyłączne. W ramach struktury organizacyjnej sportu na najniższym szczeblu znajdują się kluby sportowe. Zgodnie z art. 6 ustawy o sporcie co najmniej 3 takie podmioty mogą utworzyć związek sportowy, który działa w formie stowarzyszenia lub związku stowarzyszeń. Na samym szczycie znajduje się z kolei polski związek sportowy. Opisana struktura w Polsce wpisuje się w model europejskiej organizacji sportu, która polega na zastosowaniu zasady ,,jeden sport - jedna organizacja”. Polski związek sportowy może być utworzony przez związek sportowy po uzyskaniu zgody ministra właściwego do spraw kultury fizycznej. Jego głównym celem funkcjonowania ustalonym przez polskiego ustawodawcę zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o sporcie jest organizowanie i prowadzenie współzawodnictwa sportowego w danym sporcie. W danej dyscyplinie sportu może działać tylko jeden polski związek sportowy, który swoim zasięgiem działania obejmuje teren całego kraju. Jego członkiem może być klub sportowy, związek sportowy oraz inna osoba prawna, której statut, umowa albo akt założycielski przewiduje prowadzenie działalności w danym sporcie. Istotne znaczenie w kwestii funkcjonowania polskiego związku sportowego będzie sprawował minister właściwy do spraw kultury fizycznej, który dysponuje kompetencjami nadzorczymi oraz kontrolnymi. Zakresem tej kontroli objęta została działalność polskiego związku sportowego pod względem zgodności z prawem, a także postanowieniami statutów, czy regulaminów wewnętrznych. Polski ustawodawca w art. 16 ustawy o sporcie określił zamknięty katalog środków nadzoru ministra. Niniejsza praca opisuje również problematykę monopolu i praw wyłącznych. Porusza kwestie ochrony praw konkurencji i konsumenta w prawodawstwie polskim jak i europejskim, a także definiuje zasadę tzw. autonomii sportu, która pełni istotną rolę w funkcjonowaniu polskiego związku sportowego. Gwarantem szczególnej pozycji tego podmiotu są jego prawa wyłączne, które zostały omówione w art. 13 ust. 1 ustawy o sporcie. Są nimi organizowanie i prowadzenie współzawodnictwa sportowego o tytuł Mistrza Polski oraz o Puchar Polski w danym sporcie, ustanawianie i realizacja reguł sportowych, organizacyjnych i dyscyplinarnych we współzawodnictwie sportowym organizowanym przez związek (za wyjątkiem reguł dyscyplinarnych dotyczących dopingu w sporcie), powołanie kadry narodowej oraz przygotowanie jej do igrzysk olimpijskich, igrzysk paraolimpijskich, igrzysk głuchych, mistrzostw świata lub mistrzostw Europy, reprezentowania tego sportu w międzynarodowych organizacjach sportowych. Razem z wyżej wymienionymi uprawnieniami zostały rozpatrzone subsydiarne prawa polskiego związku sportowego w postaci wykorzystania do swoich celów gospodarczych przedmiotów będących odwzorowaniem, odpowiednio stroju reprezentacji kraju, a także wykorzystanie do swoich celów gospodarczych wizerunku członka kadry narodowej w stroju reprezentacji kraju. W zestawieniu do ustanawiania reguł organizacyjnych została również przedstawiona problematyka licencji sportowych. Organizowanie i prowadzenie współzawodnictwa o tytuł mistrza polski oraz o puchar polski powiązane jest z kolei instytucją ligi zawodowej.
The topic of present master’s thesis is the polish sport association and its exclusive rights. Sports clubs are at the lowest level of the organizational structure of sport. Pursuant to art. 6 of the Act on sports, at least three sports clubs may establish a sport association, which operates as association or a union of associations. At the very top there is a polish sports association. The described structure in Poland fits into the model of the European organization of sport, which is based on the application of the principle of "one sport - one organization". A Polish sports association may be established by a sports association after obtaining the consent of the minister responsible for physical culture. Its main purpose, as determined by the Polish legislator in accordance with art. 7 sec. 1 of the Act on Sport is to organize and conduct sports competition in a particular sport. Only one Polish sports association may operate in a particular sport discipline, which covers the territory of the entire country. Members of a Polish sports association may include sports clubs, sports associations and other legal entities whose statute, deed or founding act specifies the sport in question as that entity’s area of activity. The minister competent for physical culture, who has supervisory and control powers, will play a significant role in the functioning of the Polish sports association. The scope of this control covered the activities of the Polish sports association in terms of compliance with the law, as well as the provisions of statutes or internal regulations. The Polish legislator in Art. 16 of the Act on Sport defined a closed catalog of the minister's supervision measures. This work also describes the issues of monopoly and exclusive right. It deals with the protection of competition and consumer rights in Polish and European legislation, and defines the principle of the so-called the autonomy of sport, which plays an important role in the functioning of the Polish sports association. The special position of this entity is also guaranteed by the exclusive rights discussed in Art. 13 sec. 1 of the Sports Act. These are organizing and conducting sports competitions for the title of the Champion of Poland and for the Polish Cup in the sport it represents, setting and enforcing sports, organizational and disciplinary rules in sports competitions organized by the association (except for disciplinary rules regarding doping in sport), appointing the national team and preparing it for the Olympic Games, Paralympic Games, Deaflympics, World Championships or European Championships and representing the sport in international sports organizations. Together, the above-mentioned rights have examined the subsidiary rights of the Polish sports association in the form of the use objects for economic purposes which mirror the outfits of the national team, as well as the use of the image of a member of the national team in the national team uniform for commercial purposes. In the comparison to establishing organizational rules, the issue of sports licenses was also presented. Organizing the competition for the title of the Polish champion and the Polish cup is related to the institution of the professional league.
