Relacja Elżbiety z Lubomirskich Sieniawskiej z mężem Adamem Mikołajem Sieniawskim na podstawie wybranych listów Elżbiety z lat 1688-1726

Praca o tytule Relacja Elżbiety z Lubomirskich Sieniawskiej z mężem Adamem Mikołajem Sieniawskim na podstawie wybranych listów Elżbiety z lat 1688-1726 zajmuje się badaniem listów Elżbiety z Lubomirskich Sieniawskiej do męża Adama Mikołaja Sieniawskiego. Celem pracy jest analiza listów a dokładniej skupieniem się na tematach poruszanych przez Elżbietę do męża, zaczynając od spraw politycznych, przez sprawy dotyczące zarządzania majątkami do plotek z grona szlachty Polskiej. Głównym problemem badawczym pracy jest pytanie: O czym oraz w jaki sposób pisała Elżbieta z Lubomirskich Sieniawska w listach do męża?Praca opiera się na zbiorze wybranych listów małżonków od 1688 do 1726 ( do śmierci Adama Mikołaja Sieniawskiego), które znajdują się w Bibliotece Książąt Czartoryskich. Badane listy zostały zebrane pod redakcją Bożeny Popiołek w publikacji pod tytułem Korespondencja Elżbiety z Lubomirskich Sieniawskiej, kasztelanowej krakowskiej. Tom 1. Z serca kochająca żona i uniżona sługa. Na podstawie analizy listów wyklarowało się kilka ważnych wniosków. Po pierwsze listy Elżbiety można podzielić na trzy charakterystyczne okresy: pierwszy od 1688 do 1700 roku (najbliższy czas od małżeństwa), drugi od 1700 do 1721 roku (czas tzw. wojny północnej) oraz trzeci od 1721 do 1726 (śmierci Adama Mikołaja Sieniawskiego). Dodatkowo w wyznaczonych okresach można dostrzec zmianę stylu pisania oraz tematyki poruszanej w listach przez Elżbietę. Pierwszy okres jest pełen miłości oraz czułych wyznań. W drugim jest coraz mniej uczuć, za to jest więcej polityki i spraw sądowych toczonych z hetmanem Sieniawskim. Trzeci okres jest skupiony na zarządzaniu swoimi posiadłościami ponieważ po wojnie Elżbieta wycofała się z polityki krajowej. Ciekawą kwestią, która wybija się przez wszystkie okresy jest określanie małżonka formą żeńską w momentach złości. Ponad to jest widoczny ostry język Sieniawskiej, który podkreśla wielu badaczy. Ostatnim wnioskiem jest relacja relacji Elżbiety z córką Zosią, która nie została nadal nie zbadana.Ta praca jedna z pierwszych bada relację małżonków Sieniawskich, w których Elżbieta stanowi znaczącego gracza ale jednocześnie stara się wpływać na Adama we wszystkich kwestiach.

The work entitled "Elżbieta née Lubomirska Sieniawska's Relationship with Her Husband Adam Mikołaj Sieniawski on the Basis of Selected Letters from Elżbieta from the Years 1688-1726" examines Elżbieta née Lubomirska Sieniawska's letters to her husband Adam Mikołaj Sieniawski. The hypothesis of the work is to analyse the letters and, more specifically, to focus on the topics addressed by Elżbieta to her husband, beginning with political matters, through estate management issues to gossip from among the Polish nobility. The main research problem of the work is the question: What and how did Elżbieta née Lubomirska Sieniawska write about in her letters to her husband?The work is based on a collection of selected letters of the spouses from 1688 to 1726 (until Adam Mikołaj Sieniawski's death), which are held in the Czartoryski Library. The examined letters were collected under the editorship of Bożena Popiołek in a publication entitled "Correspondence of Elżbieta Sieniawska, castellan of Krakow, born Lubomirska. Volume 1: A loving wife and humble servant from the heart". On the basis of the analysis of the letters, several important conclusions have been clarified. Elisabeth's letters can be divided into three characteristic periods: the first from 1688 to 1700 (the immediate time of her marriage), the second from 1700 to 1721 (the time of the so-called Northern War) and the third from 1721 to 1726 (the death of Adam Mikołaj Sieniawski). In addition, in the designated periods one can notice a change in the style of writing and the subject matter addressed in the letters by Elisabeth. The first period is full of love and tender confessions. In the second there is less and less affection, but more politics and court cases with Hetman Sieniawski. The third period is focused on the management of her estates since, after the war, Elisabeth withdrew from domestic politics. An interesting point that stands out throughout all the periods is the use of the feminine form for the spouse in moments of anger. Above and beyond this, Sieniawska's sharp tongue is evident, which is emphasised by many researchers. Lastly, Elżbieta’s relationship with her daughter Zosia seems mostly unexplored in publications and provides opportunity for further research.This work is one of the first to examine the relationship between the Sieniawski couple, in which Elżbieta is a significant player but at the same time tries to influence Adam in all matters.