Evaluation of the implementation of the exit tax on natural persons in the Polish legal order in terms of the provisions of EU law and the Polish Constitution

The paper attempts to assess the implementation of the Exit tax into the Polish legal order in relation to natural persons in terms of, in particular, the provisions of EU law (inter alia, Community freedoms, CJEU jurisprudence, the content of the ATAD Directive itself and the principles of implementation of the provisions of EU law) and the Constitution of the Republic of Poland (constitutional principles - in particular the principle of proportionality - and the jurisprudence of the Constitutional Tribunal).Exit tax is the colloquial name for the tax introduced by Council Directive (EU) No 2016/1164, specifically Article 5 of that Directive, which concerns the prevention of tax avoidance and creates legal regulations in relation to legal persons, which Member States were obliged to implement into their national legal orders. The ATAD Directive did not provide for the implementation of legal regulations on exit tax with respect to natural persons, but only with respect to legal persons, while at the same time it constituted an act providing for de minimis legal protection, thus such a procedure - over-implementation - of the Polish legislator constitutes a field for an interesting legal analysis both on the grounds of the principles of national legislation, but also on the grounds of the rules of implementation of EU law. The Polish legislator introduced the Exit tax into the Polish legal order in relation to natural persons in 2019, through an amendment to the Polish Personal Income Tax Act (u.p.d.o.f.).

W pracy podjęto próbę oceny implementacji podatku Exit tax do polskiego porządku prawnego w stosunku do osób fizycznych pod katem w szczególności przepisów prawa unijnego (m.in. swobód wspólnotowych, orzecznictwa TSUE, treści samej Dyrektywy ATAD oraz zasad implementacji przepisów prawa unijnego) i Konstytucji RP (zasad konstytucyjnych - w szczególności zasady proporcjonalności - oraz orzecznictwa TK).Exit tax to potoczna nazwa podatku wprowadzonego Dyrektywą Rady (UE) nr 2016/1164, konkretnie art. 5 tejże Dyrektywy, która dotyczy przeciwdziałania unikaniu opodatkowania i stwarza regulacje prawne w stosunku do osób prawnych, które państwa członkowskie miały obowiązek implementować do krajowych porządków prawnych. Dyrektywa ATAD nie przewidywała implementacji regulacji prawnej dot. exit tax wobec osób fizycznych, a jedynie wobec osób prawnych, jednocześnie stanowiła akt prawa przewidujący ochronę prawną de minimis, wobec czego taki zabieg - nadimplementacji - polskiego ustawodawcy stanowi pole do ciekawej analizy prawnej zarówno na gruncie zasad prawodawstwa krajowego, ale również na gruncie reguł implementacji prawa unijnego. Polski ustawodawca wprowadził Exit tax do polskiego porządku prawnego w stosunku do osób fizycznych w 2019 roku, poprzez nowelizację polskiej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (u.p.d.o.f.)