The political significance of émigré representations of the Polish soldiers sacrifice during the Second World War

Among the Poles who after the Second World War remained beyond reach of Stalin's power and decided not to return to their homeland military veterans were a particularly numerous and active group. It is they who played a huge role in organizing that wave of emigration in their countries of settlement and called the tune in the social and, especially, political life of war refugees. The memory of fight and loses suffered in war formed the basis of the myth of heroic Polish soldier that emerged in emigration. It became one of the pillars of the collective political identity of post-Yalta emigration. Not only did it contribute to shaping its ideological coherence, but also set out the goals of further fight, this time only political and not military one. Using a variety of primary sources, the author of the present article tries to answer the question about the role which the motif of blood sacrificed by the Polish soldier played in the symbolic representations of post-Yalta emigration, as well as about the political function those representations had.

Wśród Polaków, którzy po zakończeniu drugiej wojny światowej znaleźli się poza zasięgiem władzy Stalina i postanowili nie wracać do ojczyzny, szczególnie liczni i aktywni byli kombatanci. To oni odgrywali wielką rolę w organizowaniu tej fali emigracji w krajach osiedlenia i nadawali ton życiu społecznemu, a zwłaszcza politycznemu skupisk wojennego uchodźstwa. Pamięć walki oraz strat odniesionych podczas wojny stanowiła podstawę kształtującego się na emigracji mitu bohaterstwa polskiego żołnierza. Stał się on jednym z filarów zbiorowej tożsamości politycznej emigracji pojałtańskiej. Nie tylko przyczyniał się do współkształtowania jej ideowej spójności, lecz także wytyczał cel dalszej, jak się miało okazać, już tylko politycznej, a nie wojskowej walki. Korzystając z różnorodnego materiału źródłowego, autor poniższego artykułu próbuje odpowiedzieć na pytanie o rolę, jaką w symbolicznych przedstawieniach emigracji pojałtańskiej odgrywał wątek ofiary krwi złożonej przez polskiego żołnierza, jak również o funkcję polityczną tych przedstawień.