Discernible in contemporary Polish theatre is a phenomenon that could be described as a biographical turn. Playwrights and directors readily reach for biographies of famous figures and in various ways make use of facts, fabrications, rumours, interpretations and over-interpretations linked with those biographies. Their intentions are extremely varied, from moulding incomplete fragments into a coherent whole to breaking down a monolithic structure, from vetting to rehabilitation, from exposing the privacy of a figure remembered only in an official role to politicising a private person. Leading playwrights are fond of handling historical figures, especially those who lived and worked in periods that are particularly ideologised and mythologised today, such as romanticism, the Second World War or the times when Solidarity was born. One of those figures is Fryderyk Chopin. For a very long time, the most crucial dramatic text devoted to him, which was staged on many occasions, was "Lato w Nohant" [Summer at Nohant] by Jarosław Iwaszkiewicz, written in 1936. The last two decades in Polish theatre, however, have brought an avalanche of new texts and performances attempting to deconstruct the portrait of Chopin and test the validity of his music. In my article, I discuss theatre productions directed by artists such as Mikołaj Grabowski, René Pollesch, Paweł Miśkiewicz, Ken’ichi Kasai, Jan Klata, Krystian Lupa, Barbara Wysocka and Michał Zadara. All the plays and performances referred to here, very different in form and meaning, make it clear that Fryderyk Chopin’s biography and body (living or dead) is a metaphorical place where countless discourses intersect.
We współczesnym teatrze polskim wyraźnie zarysował się pewien fenomen, który można by określić mianem zwrotu biograficznego. Dramatopisarze i reżyserzy chętnie sięgają po biografie znanych postaci i wykorzystują na różne sposoby fakty, domysły, plotki, interpretacje oraz nadinterpretacje związane z ich życiorysami. Intencje stojące za tą praktyką są bardzo różne - od przekształcania niepełnych fragmentów w spójną całość po rozbicie monolitycznej struktury, od weryfikacji do rekonstrukcji, od ujawnienia szczegółów życia prywatnego osoby znanej jedynie ze swojej oficjalnej funkcji po upolitycznienie osoby prywatnej. Najbardziej uznani dramatopisarze chętnie zajmują się historycznymi postaciami, przede wszystkim tymi, które żyły i działały w okresach obecnie szczególnie zideologizowanych i mitologizowanych, takich jak romantyzm, okres II wojny światowej czy czasy narodzin "Solidarności". Jedną z takich postaci jest Fryderyk Chopin. Przez długi czas najistotniejszym tekstem dramatycznym poświęconym Chopinowi było wielokrotnie wystawiane dzieło "Lato w Nohant" Jarosława Iwaszkiewicza napisane w 1936 roku. Jednak ostatnie dwie dekady w polskich produkcjach teatralnych przyniosły znaczącą liczbę nowych tekstów i dzieł, podejmujących próby dekonstrukcji postaci Chopina i zbadania znaczenia jego muzyki. W swoim artykule omawiam produkcje teatralne zrealizowane przez takich artystów, jak Mikołaj Grabowski, René Pollesch, Paweł Miśkiewicz, Ken’ichi Kasai, Jan Klata, Krystian Lupa, Barbara Wysocka czy Michał Zadara. Wszystkie wspomniane tutaj dzieła i przedstawienia, skomplikowane w swojej formie i przekazie, wyraźnie pokazują, że życiorys oraz ciało (żywe czy nie) Fryderyka Chopina to metaforyczne miejsce, w którym krzyżuje się niezliczenie wiele dyskursów.
