Attitudes of Poles towards work and minorities on the Polish labor market

Niniejszy artykuł jest próbą analizy sytuacji mniejszości na polskim rynku pracy przez pryzmat zmian postaw Polaków wobec pracy po 1989 roku. Dominujące obecnie wśród Polaków nastawienie materialistyczne oraz postawy pragmatyczne (Inglehart), które są silnie promowane przez kulturę konsumpcji, sprzyjają powstawaniu swoistego rodzaju nietolerancji ekonomicznej przejawiającej się dyskryminacją wobec konkurentów na rynku pracy, do których na pewno należą mniejszości (etniczne, genderowe, osoby niepełnosprawne, starsze i o innej orientacji seksualnej). Kobiety, Romowie, osoby niepełnosprawne, polscy repatrianci ze Wchodu oraz LGBT, którzy ujawnili swoją tożsamość w procesie coming out należą do grup defaworyzowanych (koncepcja szklanego sufitu – kobiety oraz szklanego pudełka – Romowie). Sytuacja mniejszości wskazuje, że chociaż polski system prawny zapewnia wszystkim polskim obywatelom równe prawa w dostępie do pracy, polski rynek pracy nie jest w pełni przygotowany do tego, by funkcjonować w kontekście wielokulturowości traktowanej nie tylko jako wartość butikowa, ale przede wszystkim jako wartość autentyczna. Tym samym, tylko w niewielkim stopniu może on wykorzystać potencjał różnorodności, który stanowi podstawę Puttmanowskiego kapitału solidaryzującego, kapitału symbolicznego Bourdieu i kapitału nieuchwytnego, nieustannie odnawialnego i niezbędnego do budowania społecznego dobrobytu.

The aim of the present article is to discuss the change in the attitudes of Poles to work after 1989 and its influence on the situation of minorities on the Polish job market. The materialistic orientation of most Poles combined with a growing thread of unemployment result in an emergence of an economic intolerance and discrimination against strangers, members of such minorities as ethnic, gender, age, physical and mental disability, sexual orientation groups and even Polish re-emigrants form Russia (cf. the concept of the glass ceiling (women) and of the glass box (the Roma) who can compete for jobs. Consequently, despite the fact that the Polish legal system guarantee an equal right to work to all Polish citizens, it impossible to treat multiculturalism as an authentic value and an asset to build Puttman’s bridging capital, Bourdieu’s symbolic capital and the intangibles, which as new forms of human capital decide about the social welfare today.