Od intencjonalności do przedmiotu : słowo w sporze o przedmiot intencjonalny w ontologii R. Ingardena

Termin "przedmiot intencjonalny" jest w powszechnym użyciu nie tylko w rozważaniach ontologicznych, ale (a może przede wszystkim) w szeroko rozumianych dyskusjach o charakterze filozoficznym lub tylko filozofującym. Okazuje się jednak, że rozumienie terminu "przedmiot intencjonalny" jest raczej intuicyjne. Bliższe uchwycenie treści stojących za tym terminem sprawia poważne trudności. Odnosząc się do ontologii Romana Ingardena, będę wykazywać, jak skomplikowana jest sieć możliwych sposobów rozumienia pojęcia "przedmiotu intencjonalnego". Zwracając szczególną uwagę na jego konstytucję i omawiając poszczególne typy transcendencji przedmiotu, akcentuję ważność relacji: akt intencyjny (intencjonalny) - przedmiot. Problematyka przedmiotu intencjonalnego wymaga także dokładnego omówienia takich rozróżnień, jak: przedmiot czysto intencjonalny, pierwotny, pochodnie intencjonalny, także intencjonalny oraz pewnych bardzo istotnych dla rozumienia przedmiotu intencjonalnego relacji, tj. "podstawa bytowa" i "bytowy fundament".

Term "intentional object" is in commonly used not only in ontological inquiries but first of all in a wide range of philosophically inclined discussions. At it shows the understanding of the term intentional object is usually rather intuitive. Attempts to grasp the real meaning of this term have encountered serious difficulties. In the article I would like to present the complexity of many possible ways to understand the mean of Ingardens’ intentional object. The importance of the relation between an intentional act and an intentional object can be accented by focusing on the object’s constitution and the particular type of it’s transcedency. The mentioned problem requires a deep analysis of differencies between pure, derrivative, also-intentional object as well as some insight into important issues needed for proper understanding of intentional object like the entity basis and entity fundament.