Tendencje zmian liczby i powierzchni gospodarstw rolnych w układzie makroregionów w świetle spisów rolnych z 2002 i 2010 roku

Omówiono zmianę liczby i powierzchni użytków rolnych, jaka dokonała się między spisami rolnymi z 2002 i 2010 r. Tendencję zmian analizowano na poziomie pięciu wyodrębnionych makroregionów. Wykazano zarówno spadek liczby gospodarstw rolnych o 20,2% oraz zmniejszenie powierzchni użytków rolnych o 7,7%. Zjawisko restrukturyzacji i modernizacji gospodarstw rolnych dokonywało się pod wpływem instrumentów wsparcia WPR, a także w oparciu o rynek ziemi, który stawiał do dyspozycji rolników wolne nieruchomości pozostające po rolni­kach przechodzących na renty strukturalne. Miarą rozdrobienia agrarnego jest fakt, że 55,1% gospodarstw rolnych pod względem liczebnym, mieszczących się w grupie obszarowej 1-5 ha, dysponuje zaledwie 17,9% powierzchni użytków rolnych. Najwyższy stopień polaryzacji występuje w III makroregionie południowo-wschodnim, gdzie wskaźniki wynoszą odpowiednio 78,8 i 46,1%. Wiatach 2002-2010 przeciętna powierzchnia jednego gospodarstwa rolnego wzrosła z 9,6 do 9,78 ha, przy czym największy przyrost wielkości gospodarstwa rolnego odnotowano w grupie gospodarstw 10-30 ha.

There was presented changes of number and area of farms that took place between two agricultural indexes in 2002 and 2010 in the paper. Tendencies of changes were analyzed on the level of five chosen macroregions. The research shows that the decrease of number off arms by 20,2% as well as arable land by 7,7% were observed. The occurrence of restructuring and modernization of farms was caused by CAP instruments and in relation to land market with non occupied immobilities left by farmers retiring earlier to structural pensions. The measure of agrarian fragmentation is fact that 55,1% of farms with the total area 1 - 5 ha possess only 17,9% of all arable land. The highest level of polarization is observed in III group south-east macroregion where indicators are adequately 78,8% and 46,1%. In 2002-2010 the average are of 1 farm increased from 9,6 ha to 9.78 ha and the highest increase of farm size was observed in the group of farms 10 30 ha.