Programy rolno-środowiskowe i zasady dobrej praktyki rolniczej jako możliwości optymalnego gospodarowania i ochrony dolin rzecznych

W pracy omówiono cele i zasady wdrażania programów rolno- -środowiskowych w naszym kraju wraz z ich opcjami, stawkami płatności, zasięgiem działania oraz uzyskanymi efektami w tym zakresie w woj. małopolskim na tle Polski. Szczegółową analizą objęto następujące pakiety i ich opcje: rolnictwo zrównoważone, rolnictwo ekologiczne, utrzymanie łąk ekstensywnych, utrzymanie pastwisk ekstensywnych, ochrona wód i gleb, tworzenie stref buforowych oraz ochrona lokalnych ras zwierząt gospodarskich. Wdrażanie poszczególnych pakietów, bądź ich opcji przez rolników wymusza na nich stosowanie metod, które wykraczają poza zwykłą dobrą praktykę rolniczą, i które z jednej strony warunkują otrzymanie określonych dopłat, a z drugiej – zmniejszają ryzyko zanieczyszczenia wody – głównego zasobu ochrony środowiska, jak również jego elementów, tj. gleby, powietrza i krajobrazu. Stąd w pracy omówiono również zasady „Kodeksu dobrej praktyki rolniczej”, wymogi Dyrektywy Azotanowej i zasady dobrej praktyki rolniczej dla potrzeb jej wdrażania oraz zasady tzw. zwykłej dobrej praktyki rolniczej, których przestrzeganie dotyczy wszystkich gospodarstw rolnych w UE.

In this paper author presents scopes and rules of agri-environmental programme in Poland including all packages and their options connected with a different implementation area, payments calculation and the first results in Poland and especially in Malopolska province. The following packages have been described in details: sustainable farming (codes: S01), organic farming (S02), maintenance of extension meadows (P01), maintenance of extensive pastures (P02), water and soil protection (K01), buffer zones (K02) and protection of local breeds of farm animals (G01). Each package covers a set of several strictly defined requirements, going beyond the Usual Good Farming Practices, which also have been presented in the paper, and does not overlap with other CAP support measures.