Nowe stanowiska Velleius dilatatus [Fabricius, 1787] w Polsce [Coleoptera: Staphylinidae] oraz uwagi o jego ochronie

Velleius dilatatus jest jednym z rzadszych krajowych przedstawicieli rodziny kusakowatych – Staphylinidae. W pracy prezentowanych jest 14 nowych stanowisk tego gatunku chrząszcza z różnych regionów Polski. Kusak ten zasiedla gniazda szerszeni Vespa crabro, w których zarówno postacie dorosłe, jak i larwy polują na larwy muchówek. Ze względu na wycinanie dziuplastych drzew oraz usuwanie gniazd szerszeni staje się on coraz rzadszy i zagrożony wymarciem. Z tego powodu w 2004 roku został w Polsce objęty ochroną prawną oraz sklasyfikowany na Polskiej czerwonej liście zwierząt jako gatunek zagrożony (VU). V. dilatatus jest gatunkiem parasolowym, który współwystępuje z innymi rzadkimi chrząszczami saproksylicznymi, np. Hesperus rufipennis, Quedius brevicornis, Q. invreae, Q. ochripennis, Q. xanthopus, Elater ferrugineus, Osmoderma eremita, Protaetia lugubris

Velleius dilatatus is a rove beetle rarely reported from Poland. In the present article, 14 new localities in various regions of Poland are reported. It inhabits nests of Vespa crabro as an accepted guest, where both larvae and adults are predators of Diptera larvae. V. dilatatus becomes increasingly rare, due to cutting down hollow trees, removing hornet nests, and the so-called tree surgery. Because of the endangerement of the species, it has been protected in Poland since 2004, and it is included in the Polish Red List of Animals in the category VU (vulnerable to extinction). V. dilatatus is an umbrella species which co-occurs with several other rare saproxylic beetles [i.a. Hesperus rufipennis (Grav.), Quedius brevicornis (Thoms.), Q. invreae Grid., Q. ochripennis (Mén.), Q. xanthopus Er., Elater ferrugineus L., Osmoderma eremita (Scop.), Protaetia lugubris (Herbst)]