Technological value of selected Polish varieties of rapeseed

The objective of the study was to evaluate the technological value of double-improved Polish varieties of rape, i.e. two winter varieties: pollinated variety Kana and hybrid variety Pomorzanin, and one spring variety pollinated Bios. The technological values of seeds and the quality of oils were evaluated by determining their traits which are important in processing and nutrition, i.e.: 1000 seeds mass, geometric features of seeds, contents of oil, phosphorus, phenolic compounds and glucosinolates in seeds, pressing yield, lipid composition, degree of hydrolysis and oxidation of oil as well as contents of total phosphorus and non-hydratable phosphorus. Analyses demonstrated that seeds of the winter variety (Kana, Pomorzanin) were characterized by a higher technological value than those of the spring variety (Bios) due to a higher mass of 1000 seeds and oil content and a lower concentration of phosphorus compounds, including non-hydratable phospholipids. The highest nutritive value was demonstrated for oil processed from seeds of the winter hybrid variety Pomorzanin as it was characterized by the most optimal ratios of n-6 and n-3 acids. The least valuable raw material for the production of edible oil turned out to be seeds of the spring pollinated variety Bios which characterized by the lowest content of oil and, simultaneously, the highest content of non-hydratable phospholipids and unfavorable to health ratio of monounsaturated fatty acids.

Celem badań była ocena wartości technologicznej nasion podwójnie ulepszonych krajowych odmian rzepaku: dwóch ozimych – populacyjnej Kana i mieszańcowej Pomorzanin oraz jarej populacyjnej Bios. Wartość technologiczną nasion i jakość olejów oceniano, określając ważne w przetwórstwie i żywieniu cechy, takie jak: masa 1000 nasion i ich wymiary geometryczne, zawartość tłuszczu, fosforu, związków fenolowych i glukozynolanów, wydajność tłoczenia oraz skład lipidowy, stopień hydrolizy i utlenienia oleju oraz zawartość fosforu ogółem i niehydratowalnego. Stwierdzono, że nasiona odmian ozimych (Kana, Pomorzanin) cechowały się wyższą wartością technologiczną od nasion odmiany jarej (Bios), z uwagi na większą masę 1000 nasion i zawartość tłuszczu oraz mniejszą zawartość związków fosforu, w tym fosfolipidów niehydratowalnych. Najwyższą wartość żywieniową miał olej z nasion ozimej odmiany mieszańcowej Pomorzanin, ponieważ zawierał najbardziej optymalne proporcje kwasów n-6 i n-3. Najmniej cennym surowcem do produkcji oleju jadalnego okazały się nasiona populacyjnej odmiany rzepaku jarego Bios. Zawierały najmniej tłuszczu i miały równocześnie najwyższą zawartość fosfolipidów niehydratowalnych oraz niekorzystną dla zdrowia proporcję kwasów wielonienasyconych.